MAKALE

Mutluluk üzerine filozoflar neler demiş?

“Bir süredir eşlerin birbirlerini aldatmaları konusu üzerine düşünüp yazmak zorunda kaldığımdan, sonunda konu ister istemez ‘Nasıl mutlu olunur?’a gelip dayandı. Bu soruya ‘Kebap yer, mutlu olurum’ türünden basit cevaplarla yetinmek yerine, ‘Mutluluk nedir?’ sorusunu sormuş ve buna cevap aramış olan filozofların yazdıklarını okuma yoluna gittim.” Serdar Turgut yazdı…

MUTLULUK felsefesi

Bir süredir eşlerin birbirlerini aldatmaları konusu üzerine düşünüp yazmak zorunda kaldığımdan, sonunda konu ister istemez ‘Nasıl mutlu olunur?’a gelip dayandı. Bu soruya ‘Kebap yer, mutlu olurum’ veya ‘Evlilik dışı ilişki kurar, mutlu olurum’ türünden basit cevaplarla yetinmek yerine, ‘Mutluluk nedir?’ sorusunu sormuş ve buna cevap aramış olan filozofların yazdıklarını okuma yoluna gittim. Bu tür okumanın sonu hemen gelmiyor ama ben şimdiye kadar okumuş olduklarımdan bazı notlar aldım.

Bugün bunları sizlerle paylaşacağım. Konuyu sunuşum biraz dağınık gibi gelirse, haklısınız. Henüz tam toparlayamadım. Bu yazıyı biraz ‘yüksek sesle düşünme’ türünden kabul edin lütfen. Aldatma meselesini düşünürken konuyu hızla ‘Nasıl mutlu olunur?’ sorusuna bağlamam da, aldatma üzerine yazılmış kitapları inceleme süreci nedeniyle oldu. O süreçte gördüm ki; aldatma üzerine kitapların önemli bölümü, aldatma olayında yer alan insanların yaşayacağı düşünülen travmaların tedavisi hakkında yazılmış.

Sadece aldatılanın değil, aldatanların da yardıma ihtiyaç duyacakları düşünülmüş ve buna göre yardım kitapları yazılmış. Aldatılanın acı çekmesi normal ama aldatanın da acı çekiyor olduğunun böyle kabul edilmiş olması bana ilginç geldi. Bu da tabii vicdani rahatsızlığa bağlı bir sonuç. O da ‘Mutluluk nedir?’ sorusunu direkt sorduruyor. Filozoflardan bugüne kadar yaptığım okumalar bana, bu soruya Kant’ın verdiği cevabın doğru olduğunu düşündürdü. Onun cevabı benim yaşam biçimime uyuyor.

Kant, iyi yaşamayı ‘insanın seçtiği yaşam stilini başka insanlarla da zengin ve tatmin edici bir ilişki içinde yaşaması’ diye tanımlıyor. Bence Kant’ın tanım biçimi, insanın hayatından aldatma kavramının çıkması, birlikte yaşamayı tercih ettiği kişiye karşı sadakat kavramını hayatına sokmasıyla olabilir. ‘İyi yaşam nedir ve mutluluk nedir?’e verilen bazı diğer cevaplar da bugün sayfada yer alıyor.

Onun kusuruna bakmayın!

Aldatma üzerine yazılmış kitapların dökümünü yaparken sadece bir kadının ‘Kocamın beni aldatması, yaşamımı nasıl iyiye doğru değiştirdi’ adlı bir kitap yazdığını gördüm. Aldatma üzerine yazılmış kitaplar arasında bu bir anomaliydi. Bu farkın nereden kaynaklandığını anlamak için kitabı biraz inceledim. Gördüm ki; bu fark derin bir nedenden kaynaklanmıyormuş…

Kadının kocası Kanadalı’ymış. Bu şanssızlık, kadının kitabını neden yazdığını da açıklıyor. Kanada dünyanın en düzgün ve en sıkıcı yerlerinden birisidir. Erkekleri de en az ülkeleri kadar tahammülü çok zor derecede düzgün insanlardır. Oradan alınan kocanın bir kadına yapabileceği en güzel şey, başka bir kadına kaçmak olmalı. Doğrusunu isterseniz bir Kanadalı erkeğin aldatma eylemine girişecek kadar canlı olabilmesi beni ayrıca şaşırttı.

İdi Amin’in hayatı üstüne yapılmış filmi (İskoçya’nın Son Kralı) hatırlayın. Filmin hemen başında ülkesi İngiltere’yi terk etme kararını almış olan genç doktor, göç edebileceği bir ülke bulmak için odasındaki küreyi çevirir ve rastgele bir noktaya basar. Şansına neresi gelirse hemen oraya göç edecektir. İlk basışında şansına Kanada çıkar. Adam oraya tahammül edemeyeceğini düşünür ve yine dener şansını. İkinci çevirişte eli Uganda’ya dokunur. Hemen oraya gider. Kanada öyle bir yer işte. Kanadalı kocanın karısının yazdıkları ise bu yüzden önemli değil.

İlk soruyu Sokrat sordu

Antik Yunanistan’da filozoflar Sokrat’a kadar hayatın anlamı ve orijini konusu üzerine kafa yordular. Sokrat ise ‘İyi yaşam biçimi hangisidir?’ konusunu ortaya çıkararak bir anlamda filozofinin sorunsalını tamamen değiştirdi. Kendinden sonraki filozoflar bu soruya cevap oluşturmak için çalıştılar. Sokrat üzerinde düşünülmüş, üzerinde bilgiyle çalışılmış yaşamın, iyi yaşam olduğunu düşünürdü. Kendisine bilgiye dayalı bir yaşam kurabilmiş, anlamlı güzel hedefler koyabilmiş ve diğer insanlara iyi tepkiler verebilen, iyi ilişkiler kurabilen insanların hem mutlu olacaklarını hem de iyi yaşam idealini yakalayabileceklerini düşünürdü.

Herkes böyle olacak değil ya!

Tabii ki ben buraya kadar kendi hayatıma uyan, tavrıma uygun olduğunu sandığım filozoflara öncelik verdim. Ama herkes benim tavrımda olacak da değil. Herkesin benim gibi davrandığı bir dünya eminim ki çok sıkıcı ve rutin olurdu. Neyse ki Seneca gibi düşünen filozoflar da var. Seneca kendi doğasıyla uyumlu yaşam kurabilmiş insanların mutlu olacağını düşünürdü. ‘Stoik ekol’ün bu düşüncesinde olan erkekler mutlaka aldatmayı çok doğal buluyor ve de mutludurlar. Düşünsenize; hem çapkınlık yapıyorsunuz hem de davranışınızı haklı bulan derin bir düşünce ekolünü de yakalamışsınız. Bu da mutluluğunuz için yetmiyorsa ben de ‘Yuh’ derim size

Ayn Rand da çapkındı

Doğrusunu isterseniz gönül rahatlığıyla aldatabilmek için insanın hayli egoist olması gerekiyor. Gerçi Ayn Rand’ın bahsettiği tür egoizmin bununla bir alakası yoktu. Bu büyük düşünür başarılı insanların sadece kendi ideallerinin peşinde tavizsiz ve egoist bir kararlılıkla davrananlardan çıkabileceğini söylemiştir.

Herkesin ‘yapma’ dediğini kendisi doğru görüyor diye yapan, sadece kendisini düşünerek davranan insanlar onun için birer üstün insandılar. Tabii ki bütün bunların aldatan insanın egoizmi ile hiçbir ilişkisi yok. Rand’ın düşüncesi hayli derin felsefe içeriyor ama Rand bir ihtimal, kendi düşüncelerinin etkisiyle de olsa, kocasını rahatlıkla aldatmaktan hiç geri durmadı. Tercihi ise genç öğrencileriydi. Ayn Rand da mutluydu. Bunun da bilinmesi gerekiyor.

Yazar: Serdar Turgut

Sonraki İçerik

Yaş 35 artık yolun yarısı etmiyor!

Önceki İçerik

Eylem yoksa, vizyon bir rüyadır!

kigem

Kigem.com Kişisel Gelişim Merkezi’nin kısaltmasıdır. Türkçedeki ilk kişisel gelişim ve sosyal başarı portalıdır. Yazar Mümin Sekman tarafından yayın hayatına sunulmuştur. 2000 yılında yayına başlayan site, 19 yıldır kesintisiz bir şekilde geliştirici yayınlarına devam etmektedir. Sitenin yıllık ziyaretçi sayısı 5.000.000 kişiyi aşmaktadır. İçeriği uzman bir ekip tarafından özenle hazırlanmaktadır.

MAKALE

Ülke olarak yine çok mutsuzuz!

olumlu deneyim, Manşet, küresel memnuniyet araştırması, gallup, araştırmalar

2019 yılı Küresel Memnuniyet Araştırması yayımlandı. Olumlu deneyim endeksi sıralamasında Türkiye geçen seneki gibi yine sondan dördüncü oldu. İşte raporun tüm detayları…

Gallup’un Olumlu Deneyim Endeksi’nde Türkiye sondan 4’üncü oldu

ABD merkezli Gallup araştırma şirketinin yaptığı, 2019 yılı Küresel Memnuniyet Araştırması’nda, Afganistan, vatandaşları “en az olumlu deneyim yaşayan” ülke oldu. Türkiye ise “Olumlu Deneyim Endeksi” listesinde 50 puanla sondan dördüncü sırada yer aldı.

Raporda, Türkiye’ye ilişkin paragrafta, ülkenin 18 yıldır büyümekte olan ekonomisinin “durgunluğa” girmiş olmasına da atıf yapıldı.

Yapılan araştırmada puanlama, iki farklı kategorideki sorular üzerinden yapıldı.

Buna göre, kişilere bir gün öncesine ilişkin “Olumlu Deneyimler” başlığında şu sorular soruldu:

Bir gün önce gülümsediniz ya da kahkaha attınız mı?
İyi dinlenebildiniz mi?
Tüm gün boyunca size saygı çerçevesinde mi davranıldı?
Yeni bir şey öğrendiniz mi?

“Olumsuz Deneyimler” başlığında ise bir önceki gün, “üzüntü, endişe, fiziksel acı, kızgınlık ve stres” yaşayıp yaşamadıkları soruldu.

Araştırmada “en az olumlu deneyim yaşayan ülke” olan Afganistan’da, “Bir önceki gün güldünüz mü?” sorusuna olumlu cevap verenlerin oranı yüzde 36’yla bu alanda son 12 yılın düşük oranı olarak kaydedildi.

Yunan halkı ‘en stresli’

Afrika ülkesi Çad ise vatandaşları “en çok olumsuz deneyim” yaşayan ülke oldu. Çadlılar’ın yüzde 66’sı bir gün önce fiziksel acı yaşadıklarını açıkladı.

En az negatif deneyim yaşayan ülkeler sıralamasında ise Azerbaycan, İsveç ile aynı puanda olmasına karşın birinci sırada yer aldı.

Yunanistan ise üst üste üçüncü yıl vatandaşları en stresli ülke oldu. Yunan halkının yüzde 66’sı bir gün önce stresli bir an yaşadıklarını kaydetti.

En mutlu ülkeler ise ağırlıklı olarak Güney Amerika ülkeleri arasından çıktı. Buna göre, Paraguay listenin zirvesinde yer alırken, Endonezya listenin bu bölümüne giren tek Güney Amerika dışı devlet oldu.

En Az Olumlu Deneyim Yaşayan Ülkeler:

Mısır 56
Çad 56
Bangladeş 56
Kuzey Kıbrıs 54
Nepal 53
Litvanya 51
Türkiye 50
Yemen 50
Belarus 48
Afganistan 43

Kaynak:  www.bbc.com

Okumaya devam et

MAKALE

Anlatacak çok hikâyemiz var!

romanlar, modern romanlar, Manşet, homeros, hikayeler, destanlar

İnsanların düşüncelerini şekillendirdiği ve tarihi etkilediği düşünülen eserler www.bbc.com tarafından derlendi. İşte binlerce yıl öncesine dayanan destanlardan modern romanlara kadar kuşakların düşünce tarzını etkileyen muhteşem eserler…

Dünyayı şekillendiren hikâyeler

Binlerce yıl öncesine dayanan destanlardan modern romanlara kadar dünyanın değişmesine vesile olan ve kuşakların düşünce tarzını etkileyen eserler…

Büyük İskender genç yaştan itibaren Makedonya’nın kralı olmak üzere yetiştirilmişti. Yunanistan’ın kuzeyindeki bu küçük krallık başta Pers İmparatorluğu olmak üzere, komşularıyla sürekli savaş halindeydi. Bu nedenle savaşta ordusuna önderlik etmeyi erkenden öğrenmesi gerekiyordu.

Babası öldürüldüğünde İskender tahta geçti. Krallığın güvenliğini sağlamanın yanı sıra Pers İmparatorluğu’nu yenilgiye uğrattı, Mısır’dan Hindistan’a kadar yayılan toprakları ele geçirdi.

İskender’in elinde başka bir silahı daha vardı: Homeros’un İlyada’sı. Öğretmeni Aristoteles’in yardımıyla bu destanı ayrıntılı bir şekilde incelemişti. Seferlerine başladığında, hiçbir askeri önemi olmasa da destanda adı geçen Truva’da durmuş, oradaki sahneleri gözünde canlandırmıştı. Seferleri boyunca İlyada kitabıyla uyumuştu.

Homeros’un destanı, edebi öneminin yanı sıra, etkisi antik Yunanistan’ın kütüphanelerini ve kamp ateşlerinin çok ötesine geçen bir eser oldu. Bu eserde Yunan kültürünün düşünme ve yaşam biçimi resmediliyordu.

İlyada destanı ile İskender arasında karşılıklı bir etkileşim olmuştu. Bu destandan ilham alan İskender, Yunancanın geniş bir alanda konuşulan bir dil olmasını sağlayarak İlyada’yı dünya edebiyatının bir parçası haline getirmiş oldu. İskender’den sonraki hükümdarlar, İskenderiye ve Bergama’da kurdukları büyük kütüphanelerle Homer’in eserinin geleceğe aktarılmasını sağladı.

Hikayelerin öneminin ve etkisinin bir kitabın sayfalarının dışına taşmasına iyi bir örnektir bu. Yunan filozofu Eflatun (Plato)’ya göre, sanat insana sadece zevk vermemeli, aynı zamanda yasalara ve insan hayatına faydalı olmalı.

İlyada benzeri diğer eserlere Mezopotamya bölgesinden Gılgamış Destanı, Amerika’dan ise Mayaların Popol Vuh hikayesi gösterilebilir. Bu destanlar, nereden geliyoruz ve biz kimiz gibi sorular açısından tüm kültürlere referans oldu.

Çin edebiyatı ise Şarkılar Kitabı adıyla bilinen şiirlere dayanıyordu. Şiir yazmak ve okumak sadece şairlerin işi değildi. İmparatorluk idaresinde önemli bir mevkiye gelmek için sınava tabi tutulan insanlara şiir alanından ayrıntılı sorular soruluyordu.

Şarkılar Kitabı, şiiri Doğu Asya’da en önemli edebiyat tarzı haline getirdi. Dünya edebiyatının ilk önemli romanları şiirin etkisi altındaydı. 11. yüzyılın başlarında yazar Murasaki Şikibu Japon edebiyatının başyapıtlarından biri olacak olan ve dünyanın ilk romanı kabul edilen Genji’nin Hikayesi’ni yazmadan önce Çince öğrenmiş ve 1000 sayfayı aşkın kitabında 800 şiire yer vermişti.

Dünyada okur-yazar insan sayısının artması, kağıt ve matbaa gibi yeni buluşlar, yazılı hikayenin etkisinin artmasına neden oldu.

Araplar Çinlilerden kağıt yapımını öğrenmiş, daha önce sözlü olarak aktarılan hikayeler yazılı hale getirilerek Bin Bir Gece Masalları gibi eserler ortaya çıkmıştı.

Eski destansı hikayeler ve şiirlerden daha çeşitli olan bu masallar hem eğitim hem de eğlence işlevi görüyordu. Bin Bir Gece Masalları’nda, anlatıcı Şehrazat’ın, her kadınla bir gece yattıktan sonra kafasını uçuran Pers şahlar şahı Şehriyar’ı bu masallarla erdemli ve iyi kalpli bir insan haline getirmesinin hikayesi anlatılıyordu.

Şiir, masal ve destanlar daha sonraki edebiyat tarihine de damgasını vurdu. 13. yüzyıl İtalyan şairi Dante Alighieri, İlahi Komedya adlı eserinde Hristiyan inanca göre Cehennem, Araf ve Cenneti tarif ederken epik şiir formunu kullandı.

Üstelik Latince değil, Toskana bölgesinde konuşulan bir lehçede yazmıştı eseri. Böylece bugün İtalyanca olarak bildiğimiz dil yaygınlaştı. Edebiyatın dil üzerindeki etkisine iyi bir örnektir bu.

Bu alandaki en büyük değişim, Johannes Gutenberg’in Çin’deki teknikleri geliştirerek kuzey Avrupa’da matbaayı kurması sonucu oldu. Bu sayede kitaplar kitlelere ulaştı. Edebiyat açısından bu döneme roman damga vurdu ve kadınlar yeni bir okuyucu kitlesi olarak ortaya çıktı, modern toplumun sorunlarıyla ilgilenmeye başladı.

Mary Shelley’nin Frankenstein’ı ile bilim-kurguya adım atılarak bilimin ütopik vaatleri ile yıkıcı potansiyeli arasındaki çelişkilere yer verilmeye başlandı. George Orwell’in 1984’ü ile Margaret Atwood’un Damızlık Kızın Öyküsü adlı eserleri bu geleneği sürdüren modern örneklerdir.

Roman ayrıca yeni bağımsızlığını kazanan ülkeler açısından da bu mücadelelerinde etkili oldu. 1960’ların Latin Amerika’sında Gabriel Garcia Marquez Yüzyıllık Yalnızlık ile kıtasının birkaç kuşağına hitap ediyordu. Siyasi bağımsızlık kültürel bağımsızlığı gerektiriyordu ve romanlar bunun için iyi bir araçtı.

Geniş kitlelerin okur-yazar olması bu ve diğer yazarların işine yarasa da, matbaa edebiyatın kontrol ve sansürünü de kolaylaştırdı. Totaliter rejime sahip ülkelerde sansürden kaçınmak için yeraltı matbaaları geliştirildi.

Bugün yazı teknolojisinde yeni bir devrim döneminden geçiyoruz. İnternet okuma ve yazma biçimimizi, edebiyatın yayılmasını ve kimlerin buna erişimi olacağını belirliyor. Yazı dünyasının yeniden büyük bir dönüşüm geçireceği bir dönemin başındayız.

Kaynak:  www.bbc.com

Yazar:  Martin Puchner

Okumaya devam et

MAKALE

Kitap önerisi: Stresli bir dünyada mutlu çocuk yetiştirmek

Stresli Bir Dünyada Mutlu Çocuk Yetiştirmek / Ahmet Yıldız / ALFA Yayınları

Güçlü Hafıza kitabı ile tanınan Ahmet Yıldız‘ın yeni kitabı günümüz çocuklarının mutluluğu üzerine odaklanıyor. Mutlu olmaya olan ihtiyacın arttığı günümüzde mutluluğa bilimsel çerçeveden bakan yazar kitabın son bölümünde 52 etkinlik önerisi sunuyor.

KİTABIN ARKA KAPAK YAZISI

mutluluk, mutlu çocuk, Manşet, kitap, ahmet yıldız — *Kitap içerisinde yer alan 52 Hafta 52 Etkinlik bölümü ile ebeveynler çocuklarıyla mutluluğu güçlendirici aktiviteler yapabilecektir.*

Sorular çocuklardan önce doğar, onlardan daha hızlı büyürler.

Doğmadan önce:
“Bu dünyaya çocuk getirilir mi?”
Doğduktan sonra,
“ İyi bir anne/baba olabilecek miyim?”
Büyüyünce:
“Ben nerede yanlış yaptım?”

Anne babalık istifa edilemeyen bir görev; iyi yapmak yetmiyor, her gün daha iyi yapmak gerekiyor! Neyse ki, çocuğunuz dünyadaki ilk çocuk değil ve son çocuk da olmayacak. Bilim dünyası hızla kritik sorunlara uygulanabilir çözümler üretiyor.

Mutlu bir çocukluk herkesin hakkı ve isteği. Büyük soru şu? Peki, ama nasıl?

Türkiye çapında etkinlik uygulamalarıyla tanınan Ahmet Yıldız bu kitabında iki büyük sorunun peşinde:

“Çocuğuma mutlu bir çocukluk yaşatabilecek miyim?”
“Çocuğuma mutlu, başarılı ve güvenli bir gelecek inşa edebilecek miyim?”

Mutlu çocuklar üzerine odaklanmak çok önemli, çünkü çocuklar hızla mutsuzlaşıyor. Araştırmalara göre, çocukların üçte biri mutsuz.

İradeleri, istekleri ve dikkatleri görülmedik derecede kırılgan, zayıf ve dağınık.

Güzel haber şu ki, mutlu çocuk olmak öğrenilebiliyor.

Kitabı nasıl inceleyip temin edebilirim?

Kitap Türkiye’deki tüm orta ve büyük ölçekli kitapçılara dağıtılmaktadır. D&R gibi büyük zincir mağazalarda daima bulabilirsiniz. Küçük kitapçılarda ise az sayıda stok tutulduğundan dolayı bazı kitaplar bulunamayabilmektedir. Bu tür durumlarda okurun yapması gereken iki yol vardır;
1. Size en yakın kitapçıya giderek kitabı sorabilirsiniz. Eğer kitap sorduğunuz kitapçıda yoksa hafif fırça atarak :)) getirmesini isteyip sipariş verebilirsiniz. Bu durumda kitapçı 1-2 gün içerisinde kitabınızı size ulaştıracaktır.
2. İnternet üzerinden kitap satan yerlerden kitabı (üstelik %20 – %30 daha ucuza) alabilirsiniz.

İşte bazı internet kitapçıları: