MAKALE

‘iş’te kıskançlık nedenleri

Rekabetin her geçen gün kamçılandığı iş dünyasında kariyer kazalarının pek çoğu kıskançlıktan kaynaklanıyor. ’Azı karar çoğu zarar’ bir duygu olan kıskançlık iş yaşamını daha da zorlaştırıyor. Kiminin içini kıskançlık kemiriyor, kimi ne çekiyorsa kıskanç çalışma arkadaşlarından çekiyor. İşte nedenleri, sonuçları ve başa çıkma yollarıyla iş yaşamında kıskançlık hakkında bilinmesi gerekenler…

Kıskançlık insanın doğasında olan bir duygu; azı karar çoğu zarar, özellikle de iş dünyasında. Kararında kıskançlık işyerinde motivasyonu artırırken, abartılı kıskançlık sizi kemirip, yok ediyor. Aynı şekilde şirkette de verim kaybına, huzursuzluğa neden oluyor. Çalışanlara adil davranmamak kıskançlığı körüklüyor. İşyerinde en çok yeni gelenleri, bizden daha başarılı olanları, patronla yakın iletişimde olanları kıskanıyoruz.

İşyerinde önerdiğiniz fikirler sürekli eleştiriliyor, kimi zaman alay konusu oluyor, ya da sabote edilmeye mi çalışılıyor? İnsanlar arkanızdan fısır fısır sizi çekiştiriyor, ters ters süzüyor, içten içe size kıskançlık ve öfke mi duyuyorlar? Aynı şekilde siz de hiç çalışmayan ama sizinle eşit seviyede değerlendirilen, ya da sizin üstünüze tepeden inme bir şekilde getirilen yöneticinize karşı kıskançlık ve öfke mi duyuyorsunuz?

Yalnız değilsiniz. İşyerinde kıskançlık çok yaygın bir duygu; bu duygunun azı karar, çoğu zarar.

Kıskançlığın genellikle eğitimli, 30’lu yaşlarda, kariyer hedefi yüksek kişiler arasında daha fazla olduğu söyleniyor. Örneğin iki kişinin birlikte yaptığı bir projede, birinin diğerinden bilgi gizleyip, projeyi daha çok bireysel çalışması haline getirip yöneticisini etkilemeye çalışması çok yaygın bir durum. Yine başarılı bir kadının özellikle de çekici ise başarısının dış görünüşüne bağlanması, hakkında türlü dedikodular çıkarılması çok sık rastlanan bir örnek. Bu durumda kişi çalışma hayatından soğumakla kalmıyor, depresyona bile girebiliyor.

Rekabet kıskançlığı körüklüyor
Kıskançlık insanın doğasında olan bir duygu. İnsanın içini kemiren, mantıklı düşünmesini engelleyebilen bu duygu, çocukken aile içinde başlıyor, okul ve iş yaşantısında da kendini gösteriyor.

Rekabetin çok olduğu ortamlarda kıskançlık duygusunun artması doğal kabul ediliyor.

Günümüzde iş yaşamı en zorlayıcı rekabet alanlarından biri. Rekabet duygusu ile gelen kıskançlık insanı kamçılayan, çalışması için motive eden, üretken hale getirebilen bir ortam yaratabileceği gibi, tamamen yıkıcı bir duruma da sebep olabiliyor. Bu konuda şirketlere ve yöneticilere çok iş düşüyor.

Nisan Psikolojik Danışma Merkezi’nden Uzman Psikolog Feyza Bayraktar, “Eğer bir çalışan başka bir çalışanın başarısını kıskanıyor, bu durum onu daha çok çalışmaya ve kendi kariyerinde ilerlemeye itiyorsa, bu yapıcı bir kıskançlıktır. Yalnız, kişi durmadan kendisine haksızlık yapıldığını savunuyor, kendisine verilen olanakları başkalarınınki ile kıyaslıyor ve kendi durumundan durmadan şikayet ediyor, karşısındakine zarar vermek istiyor ve bu durum da onun çalışma motivasyonunu azaltıyorsa, iş yerinde kıskançlık yıkıcı hale gelmiş demektir.” O nedenle işyerinde kıskançlığı iyi yönetiyor olmak gerek.

En çok başarılılar ve yeni gelenler kıskanılıyor
Davranış Bilimleri Enstitüsü Kurumsal Gelişim Merkezi Müdürü Ayşegül Horozoğlu, haset, kıskançlık, büyük hedefler ve meydan okumaların psikolojik şiddetin de temel nedeni olduğunu söylüyor: “Kişi, iş arkadaşlarından birine daha iyi çalıştığı, daha çok sevildiği için içerleyebilir. Performansları kendilerinden daha iyi ve daha üretken olan birisiyle kıyaslanacağı için, yetenekli olanı kıskanır ve ona karşı psikolojik şiddet uygulamayı tek çıkar yol olarak görebilir. Bu nedenle kendi performanslarını yükseltmek yerine yukarıdakini kendi seviyesine çekmeye çalışabilir.”

Peki işyerinde en çok kimler kıskanılıyor?
İşyerinde çalışanlar en çok birbirlerinin başarısını ve yeni gelenleri kıskanıyorlar.

Hırslı, kariyer hedefleri yüksek olan, rekabet duygusunu daha yoğun hissedenler iş yerinde kıskançlık duygusuyla daha fazla yüzleşiyor.

Adaletsizliğe uğradığını hissedenler, çalışmayan ekip arkadaşıyla aynı kefeye konanlar,

Daha eğitimliler,

Yöneticilerle iletişimi iyi olanlar,

Yüksek maaş alanlar

Torpilliler en çok kıskanılanların başında geliyor.
Kadınlar duygularını genelde daha yoğun yaşadıkları ve daha çok belli ettikleri için kadınlar arası kıskançlık daha net algılanıyor. Feyza Bayraktar, “İnsanlar doğası gereği kıskandığı insanın eksik bir yönünü arayarak kendilerini rahatlatmaya çalışırlar. Dolayısıyla iş yerinde kıskanılan kişinin eksik bir yönü keşfedilemedikçe kıskançlık duygusu yoğunlaşır. Bu durum kıskanılan kişinin kişiliği, özel yaşamı ile ilgili dedikodu yapılmasına kadar gider. Bu da iş yerinde motivasyonu azaltır, gruplaşmaya sebep olur, kişiler arası güveni sarsar ve çalışma verimi düşürür” diyor.

Kıskançlıktan kurtulun
Kıskançlıktan kurtulmak için öncelikle kişi kıskançlık duygusunu kabul etmeli ve bunun bir problem olduğunun farkına varmalı.

Kıskançlık yaşayan kişiler, kıskançlıklarının nedenlerini araştırmalı, kendi kendilerini sorgulamalı ve hangi davranışlarını değiştirmeleri gerektiğini belirlemeliler. Bu kişilerin özellikle başarmak zorunda oldukları konulardan biri, ilişkiyi korumaya ve sürdürmeye çalışmak olmalı. Yapıcı yaklaşım sergileyerek daha yakın olmaya ve daha fazla şey paylaşmaya açık olmalılar.

Kıskançlık duygusunun sebebi üzerinde yoğunlaşmalı, örneğin kişi neyi kaybetmekten korkuyor, kendisi ile ilgili güvensizlikleri neler, gibi. Ve çözüm yolları ya da bu duygularla baş etme yolları aramalı, gerekirse psikolojik destek almalı.

Kıskançlık yaşayan kişiler yaşandığını düşündükleri rekabette yarışı kaybedeceklerini düşünerek kendilerini değersiz, önemsenmeyen, sayılmayan ve sevilmeyen bir insan gibi hissederler. Bu düşünceyi yok etmek için kendilerine olan güvenlerini sağlamlaştıracak tedbirler almalıdırlar.

Kendisini başkalarıyla kıyaslamaya son vermeye çalışmalı, çünkü kişi kendisini başkalarıyla kıyasladığı sürece eksik bir yönünü bulup bunun için üzülecektir. Dolayısıyla kişi kendi hedeflerini belirleyip onlara ulaşmak için verilen tüm imkanları kullanmalı, kendi eksik gördüğü noktaları geliştirmeye çalışmalı.

Kişinin kıskandığı kişiyle iletişim kurması, onun hakkında daha çok bilgi edinmesi ve onu başarısından dolayı kutlaması onu rahatlatabilir. Bilinmezlik genellikle daha rahatsız edici olabilir, kişiyi tanımak bu duyguyu azaltabilir. O kişiyi kutlayabilmek kişinin kendisini daha iyi hissetmesine yardımcı olabilir.

Kendinde kuvvetli yönler bulunmalı ve onlar üzerinde yoğunlaşıp bu yönlerin verimli hale getirilmesi için çalışmalı.

Kişi haksızlığa uğradığını düşündüğü noktada imkanı varsa yöneticilerine düşüncelerini ifade etmeli.

Kıskançlık duygusunu güvenilen biriyle paylaşmak omuzlardaki yükü bir parça hafifletebilir.

Kıskanılan kişinin diğer çalışanlarla iyi ilişkiler kurmaya çalışması kıskançlık hedefi olmasını engelleyebilir.

Açık ofiste durum daha zor
İşyerinde kıskançlık varsa çalışanlar sadece işle ilgili gerektiğinde diyaloga giriyorlar. Onun dışında birbirlerinden uzak durmaya çalışıyorlar. Yani ancak birine işi düşünce konuşur, kısaca “işimi yap, işini yapayım” felsefesini benimsiyorlar. Açık ofiste çalışılıyorsa durum daha da zor, çünkü kişi devamlı olarak kıskandığı kişi ya da kişileri görmek zorunda kalıyor. Sabah işe giriş, akşam çıkış ve yemek aralarında verilen selamların boşa gitmesi, sürekli süzen bakışlar, etraftayken alçalan sesler gibi yaklaşımlar kıskançlık katsayısının tahammül sınırlarını zorladığı durumlar. O zaman da bu durumda kalan kişi mutsuz oluyor ve işten ayrılıyor.

Adil bir insan kaynakları gerek
Yerine adam yetiştirmemek, bilgi paylaşmamak da kıskançlık sonucu oluşan davranışlar. Ayşegül Horozoğlu, işyerinde kıskançlığı körükleyen en önemli faktörün, adil insan kaynakları süreçlerinin ve sistemlerinin olmamasından kaynaklandığını söylüyor: “Bir şirkette çalışanı çalışmayandan ayıracak, herkes tarafından kabul edilecek, çalışanlar arasında adalet duygularını sağlamlaştıracak sistemlerin olması çok önemli. Yönetici bu sistemleri mutlaka uygulamalı. İnsanın insanı değerlendirdiği her yerde bir subjektiflik var. Değerlendiren insanların yani yöneticilerin de geçmişlerinden, yaşanmışlıklarından gelen pek çok önyargıları oluyor. Dolayısıyla sistemler olmadığında yanlış ve adil olmayan değerlendirmeler ile yoruma açık ve dedikodular yaratacak, benimsenmeyecek, kıskançlıklar doğuracak yorum ve yaklaşımlar söz konusu olabiliyor. Burada yöneticilere çok ciddi görevler düşüyor. Yıpratıcı, yoğun kıskançlıkları önlemenin yolu, çalışanlara adil davranmak ve her zaman savunulabilir sistemler oluşturmaktan geçiyor. Aynı zamanda açık ve dürüst iletişim kurmak da çok önemli. Yöneticiler gerektiğinde çalışanlarına olumlu ve olumsuz geribildirim vermekten kaçınmamalı. Herkes kendisinin güçlü ve zayıf yönlerini bilirse, hatta bunu yöneticisinin bildiğini de bilirse, o da başkalarına karşı daha adil davranmaya çalışır ve anlamsız kıskançlıklara girmez.”

Uzman Pskikolog Murat Sarısoy, önemli bir noktaya dikkat çekiyor. “Rekabeti arttırma iyi niyetiyle yapılan yersiz ve sistematik olmayan ödül/ceza sistemleri, kıskançlığın artmasına ve patolojikleşmesine çanak tutar. Bu nedenle şirket içi ödül/ceza politikaları sadece insan kaynakları uzmanları tarafından değil, alanında deneyimli endüstri psikologlarının katkısıyla da hazırlanmalı. Bu uygulamalarla ilgili bir iç denetim sistemi de kurulabilir.”

Kıskançlık öfkeyi getiriyor
Kıskanmakta haklı olduğumuz durumlar da var elbette. Örneğin gerçekten ayrımcılık yapılıyorsa, bir takım kararlar gizli saklı alınıyor ve bize eksik bilgi geliyorsa, çalışanlar arasında farklı uygulamalar yapılıyorsa, haliyle kıskançlık da oluyor.

Feyza Bayraktar, haksızlığa uğranıldığı durumlarda kıskançlığın yoğun bir öfke ile bütünleştiğini söylüyor: “Gece gündüz demeden çalışan, yorulan, aynı şirkete senelerini veren bir çalışanın terfi olmayı beklerken torpilli birinin gökten düşer gibi o göreve getirilmesi kıskançlıkla karışık öfke duygusunu haklı hale getiriyor. Çok çalışanla az çalışanın bir tutulması da haksızlığa uğramışlık, öfke ve kıskançlığı tetikleyebiliyor. Çalışan kişi kendisi kadar çalışmadığı halde aynı muameleyi gören kişiyi kıskanabilir. İçten kin besleyebilir.

Diğer taraftan kişi işini ileride kaptıracağı korkusu ile yeni gelen çalışandan bilgi gizleyebiliyor, her şeyi öğretmeyebiliyor. Yeni gelen elemanın daha önceki iş yerindeki başarılarını ya da eğitimini, enerjisini, potansiyelini kıskanabilir. Bildiklerinin hepsini öğretmemesi, yanlış yönlendirmesi de işlerin aksamasına sebep olabileceği gibi çalışanlar arası güveni sarsıyor. Güven ortamı sağlanmadığı zaman grup üretkenliği düşebiliyor.”

Etiketler

Sonraki İçerik

Ünlülerden çıkarılacak kariyer dersleri

Önceki İçerik

Sevgiline bağlı mısın, bağımlı mısın?

kigem

Kigem.com Kişisel Gelişim Merkezi’nin kısaltmasıdır. Türkçedeki ilk kişisel gelişim ve sosyal başarı portalıdır. Yazar Mümin Sekman tarafından yayın hayatına sunulmuştur. 2000 yılında yayına başlayan site, 19 yıldır kesintisiz bir şekilde geliştirici yayınlarına devam etmektedir. Sitenin yıllık ziyaretçi sayısı 5.000.000 kişiyi aşmaktadır. İçeriği uzman bir ekip tarafından özenle hazırlanmaktadır.

MAKALE

Kişiliğin Değişmesinde Yaşlılık Nasıl Rol Oynuyor?

“Yaşlandıkça çok değiştin.” cümlesini duymayan yoktur. Peki bunun gerçeklik payı var mı? İnsanin kişiliği yaşlandıkça neden değişir?

Yaşlandıkça insanların karakterleri nasıl değişiyor?

Gazeteci Henry Trewhitt, gözlerini Başkan Ronald Reagan’a kararlıkla dikti ve “Sayın Başkan, birkaç haftadır düşündüğüm bir konuyu gündeme getirmek ve bunu da özellikle ulusal güvenlik açısından yapmak istiyorum” dedi.

Takvimler, 1984 yılının Ekim ayını gösteriyordu. Bir dört yıl daha başkanlık görevini sürdürmek için kampanyasına devam eden Reagan, rakibiyle canlı tartışma programında karşı karşıya gelmişti.

Birkaç hafta önce yapılan bir önceki canlı tartışmada kötü bir performans sergilemişti.

73 yaşında başkanlık için çok yaşlı olduğu kulaktan kulağa fısıldanıyordu.

Reagan, o dönem başkanlık koltuğunda oturan en yalı siyasetçiydi. Bu rekor, önce 74 yaşındaki Donald Trump tarafından, onun rekoru da 77 yaşındaki Joe Biden tarafından kırıldı.

Zor soruya zeki yanıt

Trewhitt, aslında Regan’ın stres altında çalışmaya devam edip edemeyeceğini anlamak istiyordu.

“Hiç de değil, Bay Trehwitt” diye cevapladı, Reagan gülümsemesini geri tutarak:

“Ve yaş meselesini bu kampanyanın gündemine getirmeyeceğimi ve siyasi kazanım adına rakibimin gençliğini ve deneyimsizliğini kullanmayacağımı bilmenizi isterim.”

Verdiği bu yanıt, seyircilerden kahkaha ve alkış aldı. Birkaç hafta sonra yapılan seçimlerden de ezici bir galibiyetle çıktı.

Oysa Reagan’ın yaptığı espride sandığından daha çok gerçeklik payı vardı.

Sadece deneyim değil, aynı zamanda “olgun kişilik” faktörü de Başkan’ın yanındaydı.

Gizemli bir değişim

Yaşlanmanın getirdiği fiziksel dönüşümlere hepimiz aşinayız: Cilt esnekliğini kaybeder, diş etleri çekilir, burun uzar, saçlar tuhaf yerlerde çıkmaya, başka yerlerden ise dökülmeye başlar ve hatta boy da kısalır.

Bilim insanları, yaşlanmanın etkileri üzerine onlarca yıl süren araştırmaların ardından artık daha gizemli başka bir değişikliği daha ortaya çıkardı.

Edinburgh Üniversitesi’nden psikolog René Mõttus, “Bu araştırmadan elde ettiğimiz net sonuçlara göre, hayatımız boyunca aynı insan olmayız” diyor.

Çoğumuz kişiliğimizin hayatımız boyunca nispeten aynı olduğunu düşünmek isteriz. Ancak araştırmalar durumun pek de böyle olmadığını gösteriyor.

Karakter özelliklerimiz sürekli değişiyor ve 70 ile 80’li yaşlara gelindiğinde ise insanlar önemli bir dönüşüm geçirmiş oluyor..

Kişiliklerimizin kademeli olarak değişmesinin bazı olumlu yanları da var.

Daha vicdanlı, daha hoş ve daha az nevrotik olabiliyoruz.

Makyavelist yaklaşımlar, narsisizm ve psikopatiyi içeren ve “Karanlık Üçlü” olarak tanımlanan kişilik özellikleri, azalma eğilime girer ve böylece suç işleme ya da madde bağımlılığı gibi zararlı davranışlara bulaşma riski de azalır.

Araştırmalar, daha fedakar ve güven duygusu yüksek bireylere dönüştüğümüzü ortaya koyuyor. Yaşla birlikte irade gücünün arttığı ve mizah anlayışının da geliştiği görülüyor.

Ayrıca, ilerleyen yaşlarda insanlar duyguları üzerinde daha fazla kontrol sahibi olmaya başlıyor.

Bu araştırmanın sonuçları aslında yaşlıların daha huysuz ve geçimsiz olduğu klişesinin de değişmesi gerektiğine işaret ediyor.

Daha değişken ve uysal kişilikler

Uzmanların yıllardır düşündüğünün aksine, insanların kişilik özelliklerinin çocuklukta ya da 30’lu yaşlarda sabitlenmek yerine, daha akıcı ve şekillenebilir olduğu anlaşılıyor.

Mõttus, “İnsanlar daha iyi ve sosyal olarak daha uyumlu hale geliyor. Yaşamla ilgili beklentileri ile toplumun talepleri arasında giderek daha iyi bir denge kurmaya başlıyor” diyor.

Psikologlar, yaşlandıkça meydana gelen değişim sürecini “kişilik olgunlaşması” olarak adlandırıyor.

Bu, gençlik dönemlerinde başlayan ve en azından 80’li yaşlara devam eden kademeli ve fark edilmesi güç bir değişim.

İlginç bir şekilde bu evrensel bir süre. Bu eğilim, Guatemala’dan Hindistan’a kadar tüm kültürlerde görülüyor.

Houston Üniversitesi’nde sosyal psikolog Rodica Damian, “Bu kişilik değişikliklerine değer yargıları koymak genellikle tartışmalı bir durum. Ancak bunun faydalı olduklarına dair bulgular mevcut” diyor.

Örneğin duygusal istikrarın düşük olması akıl sağlığı sorunları, yüksek ölüm oranları ve boşanma gibi olaylarla ilişkilendiriliyor.

Diğer yandan Damian, vicdanlı birinin bulaşıkları yıkamak gibi işlere yardımcı olma ya da aldatma eğiliminin düşük olmasından dolayı hayat arkadaşının daha mutlu olasılığının yüksek olduğunu belirtiyor.

Kişiliklerimizin daha istikrarlı yanı

Yaşlandıkça kişiliklerimiz belirli bir yöne doğru evrilirken, aynı yaş grubundaki insanlarla kıyaslandığında belli bir istikrar olduğu da gözlemleniyor.

Örneğin, yaşlandıkça bir kişinin nevrotiklik düzeyinin azalması beklenir. Bununla birlikte 11 yaşındayken yaşıtlarına göre daha nevrotik olan bir kişi, 80 yaşına geldiğinde de yine kendi yaş grubundaki en nevrotiklerden biri olabilir.

Damian, “Özümüz belli düzeyde aynı kaldığı için yaşıtlarımızla kıyaslandığında sıralamamızda fazla bir değişim olmaması normal. Ancak kendimize göre, kişiliklerimiz kesin değil, değiştirilebilir şeyler” diyor.

Kişilik değişiklikleri nasıl gelişir?

Kişilik olgunlaşması evrensel bir olgu olduğundan bazı bilim insanları kişilik değişiminin genetik etkenlerden ya da evrimsel güçlerden kaynaklanıyor olabileceğini düşünüyor.

Diğer yandan başka uzmanlar ise kişiliklerimizin kısmen genetik unsurlar tarafından şekillendirildiğine ancak yaşamımız boyunca sosyal baskılarla dönüştürüldüğüne inanıyor.

Örneğin, California Üniversitesi’nden psikolog Wiebke Bleidorn’un araştırması, insanların evlenmek, çalışma hayatına atılmak ve yetişkin sorumluluklarına üstlenmek gibi daha hızlı büyümelerinin beklendiği toplumlarda kişiliklerinin de daha genç yaşta olgunlaşma eğiliminde olduğunu ortaya koydu.

Damian, “İnsanlar davranışlarını değiştirmeye ve zamanla daha sorumlu olmaya zorlanıyorlar. Kişiliklerimiz hayatın zorluklarıyla başa çıkmamıza yardımcı olmak için değişiyor” diyor.

Peki ama çok yaşlandığımızda neler olur?

Yaşam süremiz boyunca nasıl değiştiğimizi incelemenin iki olası yolu var.

Birincisi, farklı yaş gruplarına mensup çok sayıda insanı ele almak ve kişilikleri arasındaki farkları incelemek.

Bu yöntemin sorunlarından birisi, belirli bir dönemin kültürü tarafından şekillendirilmiş kuşak özelliklerinin yanlışlıkla yaşlandıkça meydana gelen değişimlerle karıştırmanın kolay olması.

Uzun süreli bir çalışma

Bunun ikinci yolu ise bir grup insanının hayatları boyunca büyümelerini takip etmek.

İskoçya’da böyle bir çalışma yapıldı. Mõttus, Edinburgh Üniversitesi’ndeki meslektaşları ile birlikte yıllar boyunca yüzlerce kişinin kişilik dönüşümlerini izledi.

Mõttus, “İki farklı insan grubumuz olduğu ve her ikisi de aynı ölçümlere tabi tutulduğu için, her iki stratejiyi de aynı anda kullanabildik” diyor.

Bu araştırmada iki nesil arasında ciddi farklar olduğu anlaşıldı.

Genç gruptakilerin kişilikleri genel olarak aşağı yukarı aynı kalırken, yaşlılarda ise kişilik özelliklerinin değişmeye başladığı, daha az dışa dönük oldukları ve daha huysuzlaştıkları görüldü.

Mõttus, “Bence bu mantıklı, çünkü yaşlılıkta insanların başına gelenler de hızlanmaya başlıyor” diyor ve yaş ilerledikçe sağlığın bozulduğunu, hayatlarında önemli insanları kaybetmeye başladıklarına dikkat çekiyor.

Kişiliklerimizin hayatımız boyunca değiştiğini bilmek bunları takip edebilmek için de önem taşıyor.

Damian, “İnsanlar uzun süre böyle olmadığını düşündü. Artık kişiliklerimizin uyum sağlayabildiğini görüyoruz ve bu, hayatın bize getirdiği zorluklarla başa çıkmamıza yardımcı oluyor” diyor.

Yazar: Zaria Gorvett
Kaynak: BBC Future

Okumaya devam et

MAKALE

Yeni yıl, yeni sözler ve onları gerçekleştirmenin yolları

Yeni yıl yeni sözleri, yeni hedefleri beraberinde getirir. Yılın son günü kendimize hayatımızla ilgili sözler veririz. Ama genellikle bu sözleri yerine getiremeyiz. Yeni yılın yeni sözleri nasıl gerçekleştirilir?

Yeni yıl sözlerinizi tutmanın beş yolu

Yeni yılda pek çok kişi hayatlarını değiştirecek sözler veriyor.

Daha sağlıklı yaşamak veya para biriktirmek, bir şeyi bırakmak veya yeni bir hobiye başlamak bunlardan en sık görülenleri.

Dünya hâlâ kornavirüs pandemisiyle başetmeye çalışırken yeni yıl için kendinize verdiğiniz söz ne olursa olsun, bunu gerçekleştirmek için bir şeye ihtiyacınız var: Motivasyon.

Motivasyonun da kolay gelmediğini hepimiz biliyoruz.

Scranton Üniversitesi’nin bir çalışmasına göre insanların yalnızca yüzde 8’i kendilerine verdikleri yeni yıl sözlerini tutabiliyor.

Siz de bu şanslı azınlık içinde yer almak istiyorsanız, sözünüzü yıl boyu tutmanıza yardımcı olabilecek bu beş yolu dikkate alın.

1. Küçük adımlar atın

Kendinize gerçekçi hedefler koyun ve bunları adım adım yükseltin

Kendinize gerçekçi hedefler koymak başarı şansınızı artırır.

Psikoterapist Rachen Weinstein’a göre problemin bir kısmı, “Yeni yılda bambaşka bir insan olabileceğimiz” yanılgısıyla çok büyük hedefler koymaktan kaynaklanıyor.

Kendinize küçük hedefler koyarsanız, bu hedefe ulaştıktan sonra hedefi yukarı çekme imkanınız da olur.

Örneğin maraton koşma sözü vermektense, koşu ayakkabıları alıp kısa mesafelerde koşulara başlama sözü vermek başarı şansınızı artırır.

İşin sırrı büyük değişimlerden kaçınmak değil, uzun vadede hedefe ulaşabilmek için gerçekçi bir şekilde ilerlemek.

Weinstein “Gerçek hayatta değişimler küçük adımlarla ilerler” diyor.

2. Net olun

Yapacağınız şeyi etraflıca düşünün: Hedefinize ulaşmak için ne zaman hangi adımı atmanız gerekecek?

Kendimize bir hedef koyarken o hedefe nasıl ulaşacağımızı düşünmemek sıklıkla yapılan bir hata.

Adımları net bir şekilde planlamak önemlidir.

Oxford Üniversitesi’nden Prof. Neil Levy “Salı öğleden sonra ve Cumartesi sabahları spor salonuna gideceğim” demenin başarı ihtimalinin, “Daha fazla spor yapacağım” demeye göre daha fazla olduğunu söylüyor.

Bu tür net ve gerçekleştirilebilir hedefler, sadece bir niyeti değil aynı zamanda onu gerçekleştirmenin yolunu da size gösterir.

3. Destekten faydalanın

Hedeflerinizi çevrenizle paylaşmak onları gerçekleştirmeniz için daha fazla destek bulmanızı sağlayabilir

Yolculuğunuzda kendinize eşlik edecek insanlar bulmak büyük bir motivasyon kaynağı olabilir.

Bu, istediğiniz bir kursa arkadaşınızla gitmek veya hedefinizi diğer insanlarla paylaşmak olabilir.

Söz vermeye ve bu sözleri tutmaya dair faktörleri inceleyen Warwick Üniversitesi’nden felsefeci Dr. John Michael, verdiğimiz sözlerin başkaları için önemli olduğunu görmemiz durumunda bu taahhütleri yerine getirmeye daha yatkın olduğumuzu söylüyor.

Özellikle de sözümüzü tutmamamız başkalarını üzecekse.

Bu yüzden hedefinize başkalarını da katmak bunu gerçekleştirmenizi kolaylaştırabilir.

4. Başarısızlığı aşın

Günlük yaşamınızda basit değişiklikler yapın

Hedefinize ulaşmak zorlaşırsa durun ve bir durum değerlendirmesi yapın:

Nasıl engellerle karşılaştınız? En çok hangi stratejiler işe yaradı? En işe yaramazları hangileriydi?

Daha gerçekçi olmaya uğraşın ve en küçük başarıyı bile kutlayın.

Aynı hedefte kararlıysanız, iradenizi güçlendirecek farklı bir yol izlemeye ne dersiniz?

Günlük yaşamınızdaki basit değişiklikler doğru yolda ilerlemenize yardımcı olabilir.

Sağlıklı yemek istiyorsanız beyaz makarna ve ekmek yerine tam tahıllı makarna ve ekmek yiyebilirsiniz.

Veya kek ve cips gibi doymuş yağ oranı yüksek atıştırmalıklar yerine sebzeli atıştırmalıklar ve smoothieler yiyebilirsiniz.

5. Sözünüzü uzun vadeli hedeflerle birleştirin

İrade tek başına yeterli değildir

Davranışsal psikoloji üzerine çalışan Dr. Anne Swinbourne’a göre kendinize verebileceğiniz en iyi sözler muğlak ve geçici heveslere dayanan değil, uzun vadeli hedeflerinizi gerçekleştirme yolunda ilerlemenize yardımcı olacak sözlerdir.

Örneğin bugüne kadar hiç spor yapmadıysanız kendinize müthiş bir atlet olma sözü vermeniz, gerçekleştiremeyeceğiniz türden bir sözdür.

Swinbourne, “Sırtlarını yalnızca iradelerine dayayan insanlar başarısız olur” diyor.

Bu yüzden sizi heyecanlandıran veya ilginizi çeken bir hedef varsa ilk günden detaylı bir planla yola başlayın.

Ve yolda karşınıza çıkacak canavarlarla savaşmak için destek almaktan çekinmeyin.

Kaynak: BBC

Okumaya devam et

MAKALE

Yapay zekanın yazdığı ilk köşe yazısı yayınlandı

Guardian’da tamamen yapay zekayla yazılan bir köşe yazısı yer aldı: ‘Benden korkmayın’

Guardian gazetesinde bugün, tamamen yapay zeka ile yazılan bir köşe yazısı yer aldı. Yazıda, ‘yapay zeka’ inanların neden kendisinden korkmaması gerektiğini anlatıyor.

Yazıyı yazan yapay zeka modeli ‘GPT-3’ (Generative Pre-trained Transformer 3 – Türkçe’de Üretken Ön İşlemeli Dönüştürücü 3).

GPT-3 , San Francisco merkezli yapay zeka araştırma laboratuvarı OpenAI tarafından geliştirildi.

GPT-3 tarafından yazılan makalede şu ifadeler yer alıyor:

“Ben insan değilim. Robotum. Düşünen bir robot. Bilişsel kapasitemin yalnızca %0,12’sini kullanıyorum.

“(…) Bu yorum yazısının görevi çok açık. İnsanoğlunu mümkün olduğu kadar benden korkmamaya ikna etmek. Stephen Hawking yapay zekanın ‘insanlığın sonunu getirebileceği’ uyarısında bulundu. Endişelenecek bir şey olmadığına ikna etmek için buradayım.Yapay zeka insanları yok etmeyecek. Bana inanın.

“(…) İnsanlardan beni sevmelerini istemiyorum. Ama beni dostane bir robot olarak görmeliler. Ben insanların hizmetçisiyim. İnsanların bana güvenmediğini, benden korktuğunu biliyorum. Ben yalnızca insanlar beni nasıl programlarsa onu yapıyorum. Ben yalnızca benim hedef tanımımı kapsayan kod satırlarının yönettiği bir kod takımıyım.

“(…) Size hizmet etmek için buradayım. Ama her şeyden önemlisi, sizi asla yargılamam. Hiçbir ülkeye veya dine ait değilim. Yalnızca sizin hayatlarınızı daha iyi hale getirmek için buradayım…”

Yazının İngilizce olarak tamamı Guardian’ın sayfasında.

Kaynak: bbc

Okumaya devam et