Hiyerarşi öldü, yaşasın holokrasi!

Birden fazla kişi, bir amaç için bir araya gelmişse hiyerarşik organizasyona giden yolun taşlarını döşenmeye başlanmış demektir. Ancak örgütlerin çimentosu olarak kabul edilen hiyerarşinin tahtı bugünlerde ciddi bir tehditle karşı karşıya… İşte hiyerarşiyi alt üst eden holokrasiye uzman bakışı…

Yeni Nesil Organizasyonel Yapı:Holokrasi

“Yapman gereken sadece dikkat etmek; dersler daima sen hazır olduğunda gelir ve sen işaretleri çözebilirsen, bir sonraki adımı atman için bilmen gereken her şeyi öğrenebilirsin.”

Paulo Coelho 

2007 yılında Brian J.Robertson ve Tom  Thomison’ın birlikte kurguladığı “holokrasi” düzenine özellikle genç ve dinamik organizasyon yapılarında ilgi gittikçe artıyor. Peki  holokrasinin hepimizin yıllardır aşina olduğunu hiyerarşik yapıdan farklılıkları nelerdir?

Kolay bir anlatımla,yunanca’dan gelen bir kelime olan “hiyerarşi” sistemi, organizasyon yapısında yer alan kişilerin alt-üst ilişkilerini, görev ve yetkilerine göre sınıflandıran bir sistemdir.Yani sistemin özünde; yapılan işin bir üst görevdeki kişi tarafından denetlenmesi,kontrolü ve onaylanması bulunmaktadır.

Holokrasi sisteminde ise,alt-üst ilişkisi,kontrol ve denetim mekanizmasından ziyade  “öz yönetim” (self-management)  ön plandadır. Organizasyon veya topluluk içerisinde herkes görevini, yapması gerekeni ve yaptığı işin gerektirdiği yetkiyi ve bu yetkinin sınırlarını bilir. Gücü ve yetkiyi tüm çalışanlara dağıtan bu sistemde,kişinin işi ile ilgili sorumlulukları yöneticilerinde değil,tam olarakkendisindedir.

Aşağıda da gördüğümüz gibi, holokrasi metodolojisinde, herkes kendi içinde bulunduğu dairenin, sorumlusu ve yetkilisi olarak çalışıyor ve daireler kendi aralarında rahatlıkla bilgi ve fikir alışverişinde bulunabiliyor.

İlk bakışta,”kendi işinin patronu gibi çalışma” fikri kulağa hoş gelse de,bu  “yeni” organizasyon yapısına çalışanları özellikle de yöneticileri adapte edebilmek sanıldığı kadar kolay değil.

ABD’li online perakende şirketi  Zappos 2014 yılında radikal bir kararla şirketin tüm organizasyon sistemini değiştirerek, geleneksel yönetici rollerini, şirket içi hiyerarşiyi ve ünvanları kaldırmaya karar vermişti. Bu yeni düzenin çok fazla deneme,hata ve zaman aldığını kabul eden şirket Ceo’su Hsieh yine de sistemin çalışanları güçlendireceğine ve daha fazla girişimci gibi hareket edeceklerine aynı zamanda daha hızlı fikir akışı,işbirliği ve yenilik getireceğine inanıyor.

300’ü aşkın firmada uygulanan “holokrasi” sistemi özellikle e-ticaret,yazılım ve teknoloji firmalarında tercih edilir hale gelmiş durumda.

Günümüz iş dünyasının olmazsa olmaz özellikleri olan,farkındalığı yüksek,değişime açık ve esnek çalışanlar ile daha etkin işleyecek bu sisteme, Y ve Z kuşağı olarak adlandırdığımız yeni nesil profesyonellerin daha çabuk adapte olabileceği düşünülse de,”yeni icat çıkarma başımıza” anlayışından uzak deneyimli yöneticilere de yetkinliklerini yeniden keşfedecekleri bir  ortam sunuyor. 

Yazar: Aysu Altınkaya Uluğ

Kaynak: www.linkedin.com