Hülya Avşar evlilik hayatının rutinden çıkması için ’Erkeğin arada bir zevklenmesi gerekir’ dedi, kıyamet koptu! Gerçek ne? Ufak kaçamaklar yapılmalı mı? Evlilik seksi öldürür mü, evlilikte iyi seksin ömrü kaç yıldır? İşin uzmanına danıştık…
– Hülya Avşar’dan başlayalım… “Erkek arada bir zevklenmeli!” diye bir laf etti, kıyamet koptu. Evlilikte bu tür şeyler gerekir mi, söyledikleri saçma mı?
Doç. Dr. Cem İncesu: Bir kişinin sözleri üzerine yorum yapıp işe başlamak istemem, çok spekülatif olur. Ne söylediğini de tam bilmiyorum…
– ’Aile olmak, arkadaş olmak, sıkılmak, bir süre sonra ’çok ayıp oluyor, bu gece kocamla beraber olayım’ durumları yoksa seksi unutmak! Evlilik budur,’ diyor özetle. ’Evlilik hayatını heyecanlandırmak için erkek arada bir gidip zevklenmeli’ ona göre! Ne diyorsunuz bunlara?
– Biz akademisyenler ya da uzmanlar çok tedirgin oluyoruz böyle konularda konuşmaktan, o yüzden bilimsel dünyanın görüşlerini aktarmak isterim… Bu alanda uğraşan bütün terapistlerin çok iyi bildiği bir gerçek vardır; bir insan için doğru olan şey ya da uygun olan şey, öbür insan için taban tabana zıttır. Hülya Avşar’ın ya da başka herhangi bir insanın ’aldatma’ diye kolayca söylediği şey, başka bir evde trajediyle sonuçlanır bu toplumda, hatta kan davası nedeni olabilir, bu kadar basit bir mesele değildir.
– Ama böyle erkekler ve ilişkiler yok mu?
– Var tabii, olmaz mı! Bunların önemli bir bölümü de evliliklerine, ailelerine, çocuklarına bağlı. Ama bir kere aldatmadan sonra boşanan da çok!
– Peki gidip dışarıda heyecan arayan ve Avşar’ın deyimiyle ’zevklenen’ erkek evine dönüp mutlu mesut yaşıyor mu gerçekten? Bu evlilik mi sizce?
– Evet, evlilik!
– Kâğıt üstünde?
– Kâğıt üstünde de evlilik, toplumsal bazda da!
– Cinsellik zevk almaya, keyif almaya, heyecan ve merak duymaya yönelik biyolojik bir şey ama evlilik geleneksel bir kurum. İki tezat şey yan yana geldiği için mi sorun çıkıyor, maya tutmuyor?
– Evet, bizim gibi toplumlarda evliliğe geleneksel perspektifte bakılıyor. Bu nedenle de bizim gibi toplumlarda evlilik ve cinsellik aynı kefeye konulmuyor genellikle; evlilik aseksüalize ediliyor. Özellikle kadını aseksüalize eden, baskı altına alan bir durum yaşanıyor. Mesela çok sık bir yakınmadır bizde; özellikle çocuk doğduktan sonra cinsel isteksizlik pik yapıyor.
– Anneliğin kutsallığı mı devreye giriyor?
– E zaten kadınların birçoğu anne olmak ya da aile kurmak için yapıyor evliliği. O noktadan sonra da evlilik aseksüel şekilde sürüyor. Hemen ekleyeyim; Türkiye’de çok aseksüel evlilik var.
– Evlilik kaç yıldan sonra bu hale geliyor peki?
– Yıllar sonra bu hale gelmiyor, ilk yıllardan itibaren bu halde! Çünkü evlilik böyle algılanıyor.
– Çok severek, sevişerek, cinselliği doya doya yaşayarak evlenip bu hale gelenler yok mu?
– Evet ama burada aşktan ve sevgiden söz etmiyoruz. Aşk ve sevgi zaten var diye kabul ediyoruz evlilikte. Fakat evlilikte kadını ve erkeği, daha doğrusu partneri algılama biçimimizle ilgili bir sorun var. Yani çılgınca âşık olmuş, evlenmiş bir çift bile bir süre sonra evliliği bu şekilde algılıyor…
– Nedir bu değişikliğin sebebi peki?
– Bunu değiştiren unsur, imza demeyeyim ama evlilik kurumunun tesis edilmesidir. Kusura bakmayın, genelleme yapmaktan kaçınmaya çalışıyorum. Şöyle söyleyeyim: Ben binlerce çift izledim bugüne kadar, ne kadar insan varsa ve ne kadar ilişki varsa o kadar çeşit cinselliğe ve ilişkiye bakış tarzı var. Birtakım genel kurallar var ama gerçekten 20 yıllık evlilikte çok güzel bir cinselliğin devam ettiği çiftleri de görüyoruz.
– Onlar nasıl başarıyor, önemli olan da bu zaten!
– Bunun sırrını bulan ödülü alır! (gülüyor) Bir kere eşi algılayış biçiminin çok önemli olduğunu düşünüyorum. Yani eşini her zaman bir sevgili olarak algılıyor. Bu algılama nasıl oturuyor derseniz bunun bir tarifi yok; çoğunlukla flört ilişkilerine alışkın insanlarda çıkıyor. Ebeveynler, çocuklar, ev işi, aile gibi birtakım unsurlara çok fazla bağlanmayan kişiler başarıyor bunu. Belki de biraz bencil olmak gerekiyor…
– Nasıl bir bencillik bu?
– Yani saçını süpürge eden, kendini feda eden modeller buna uygun değil. Bu modellerin haz alma duyguları, kendine ayırdığı zamanı, hobisi yoktur. Cinsellik, üreme meselesi dışında bir haz aracıdır aynı zamanda, bu hazzı dışlar bahsettiğimiz tipler.
EVLİLİĞİN SEKSİ ÖLDÜREN BİR TARAFI KESİNLİKLE VAR!
– Evlilik seksi öldürüyor mu yoksa bunu dillendirmek işimize mi geliyor?
– Evet, evliliğin seksi öldüren bir tarafı kesinlikle var, birçok insan bu temel gerçeği yaşıyor ama bunlar çok fazla bilimsel ya da tıbbi nedenlerden kaynaklanmıyor aslında.
– Neden kaynaklanıyor?
– Sosyolojik ve kültürel konulardan.
– Ne demek o?
– Yani evlenince ya da uzun soluklu ilişkiler yaşayınca, biyolojik yapımızda birtakım değişiklikler olmuyor, kişinin anatomik yapısı değişmiyor. Burada kültürel, sosyal ve psikolojik unsurlar ön plana çıkıyor, bununla birlikte de cinsel yaşamı öldüren demeyeyim ama olumsuz etkileyen unsurlar oluşuyor. Her şeyin ötesinde bu, araştırılması zor bir konu. Problem de bu aslında.
– Neden zor?
– Hataya düşmemek için insanlara sormak durumundasınız. Sorduğunuz zaman da doğru yanıt alma oranınız düşük oluyor. Hiç kimse bu kadar özelini kapıya gelen bir anketöre bu kadar rahatlıkla anlatmıyor.
– Mesela doktora gidip rahat rahat ’Cinselliğimiz bitti, evliliğimiz çatırdıyor’ diyebiliyorlar mı?
– Anlatıyorlar tabii, ben her gün bununla uğraşıyorum! Ama bu toplumun genelini yansıtmıyor işte! Dr. Kinsey’in 1940’larda, 50’lerde yaptığı araştırmalar aslında Batı dünyasını o yüzden çok sarstı. O ana kadar dini, ahlaki birtakım kavramlar doğrultusunda toplumda cinselliğin yaşandığı düşünülüyordu. Kinsey ilk defa binlerce kişiyle görüştü ve kafamızdaki kavramlarla gerçekte insanların yaşadığı cinsellik arasında büyük farklar olduğunu ortaya koydu..
– Nasıl bir fark çıktı ortaya?
– İnsanlar o kadar da katı değilmiş, o kadar da ahlaki kurallara göre davranmıyormuş meğer! Eşcinsel ilişkilerden tutun, kadın ve erkeklerin aldatma oranlarına kadar çok ciddi çarpıcı sonuçlar çıktı.
AŞK İKİ-ÜÇ YIL İÇİNDE BİTİYOR
– Çok uzun süren evliliklerde bile cinsel hayatlarını gayet sağlıklı yaşayanların sırrı aşk mı acaba?
– Bunun muhteşem bir formülü yok, olsaydı zaten her şey çok kolay olurdu. 15-20 yıllık bir ilişkide cinselliği diri tutan unsur aşk değil ne yazık ki. Çünkü aşk zaten birkaç yıl sonra bitip gidiyor.
– Bu da başka büyük tartışma, değil mi?
– Bu, biliyorsunuz birçok bilimsel araştırmaya da konu oldu, ortalama iki-üç yıl içerisinde aşk bitiyor.
– Aşk da bitiyorsa, uzun evlilikte cinselliği devam ettiren nedir o zaman?
– Kimsenin yanıtlayamadığı soruyu soruyorsunuz bana! Formülü yok. Ama şu da bir gerçek, kadınlar bunu daha uzun soluklu olarak koruyorlar.
– Şans diyebilir miyiz peki?
– Elbette, şanslı sayabiliriz böyle çiftleri.
– Evlilikte iyi seksin ömrü kaç yıldır?
– En fazla üç-beş yıl derim.
– Kadın ve erkek için aynı süre mi geçerli? –
Çift olarak bakıyorum. Zaten birkaç yıl âşık kalınıyor, flört yaşanıyor falan…
– Ne eksiliyor o üç-beş yıldan sonra?
– Çocuk çok önemli bir etken. Ağır çalışma koşulları, ciddi stres, ebeveynlerin çok fazla ilişkinin içerisinde olması vs. Son yıllarda da bunlara bakıcı faktörü eklendi biliyorsunuz. Evliliğin içinde biri var sürekli! Yani ebeveynler, bakıcılar, çocuklar, başka her şey özel yaşamı bloke ediyor. Yıllar içerisinde çocuklardan tutun ekonomiye kadar bir dizi sorumluluk insanların kendi hazlarına, keyiflerine ayırdığı zamanı azaltıyor.
– İzlediğimiz filmlerdeki, dizilerdeki cinsellik de etkiliyor mu insanları?
– Güzel konu. Çok ciddi oranda etkiliyor! Özellikle internetle birlikte yaygınlaşan pornografi, çok çeşitli alternatiflerin, fantezilerin çok rahat bulunabiliyor olması, izlenebiliyor olması da cinselliği etkiliyor.
– Cinsel fanteziler ne kadar sağlıklı ya da formda tutuyor cinsel hayatı?
– Kesinlikle çok! Bu kadın için de erkek için de geçerli. Fantezilerin öldürülmesi, fantezilerin baskı altına alınması, fantezilerin bir suçluluk duygusu yaratması cinselliği yüzde 100 öldürüyor. Fanteziler olmadan cinsellik olmaz. Daha doğrusu heyecanlı cinsellik, arzu dolu cinsellik olmaz.
– Konuşmak gerekiyor sonuçta değil mi?
– Bu çok önemli. Ama bizde çiftler hayret verici şekilde cinselliği konuşmuyor.
– Bunu konuşmaktan çekiniyorlar mı, üşeniyorlar mı?
– Bu ne yazık ki hâlâ tabu. Çoğu zaman iki taraf da sorun olduğunun farkında ama bunu böyle kabulleniyor, dört duvar arasında sessizce yaşıyor ve konuşmuyor. Bir de akıl okuması başlıyor. Bu en büyük problemlerden biri. ’Eşim herhalde böyle düşünüyor, ben bu sorunu söylersem eşim herhalde bana kırılır’ gibi bir dizi akıl okuması söz konusu. Halbuki konuşsalar aslında bize gelmeden de çözebilecekler belki.
HAYAL KURMAK MASUM BİR ŞEYDİR
– Evlilik defterine imzayı atıp evden içeri girerken fantezileri de kapıda bırakıyoruz toplum olarak değil mi? Evliliğin kutsallığına mı yakıştıramıyoruz?
– Kesinlikle. Erkekler için söylemiyorum ama kadınlar zaten hiç fantezi kurmadan evliliğe adım atıyor.
– Fantezinin ne olduğunu da bilmiyorlar belki de!
– Kendilerine haz veren, heyecanlandıran her türlü cinsellikle ilgili hayal kurmak. İnsan bir film izlerken bile hayaller kurabilir. Bir kitap okurken, kitaptaki karakterle kendini özdeşleştirerek hayal kurabilir. Hatta yazmayı sevenler öykü ve şiir yazarken hayal kurabilir. Hayal kurmak gayet masum bir şeydir.
ERKEK, ÇOCUK DOĞURAN KADINI SEKSİ BULMAZ
– Yıllar geçtikçe, partnerler birbirlerini daha iyi tanıyıp, birlikteliklerinden, cinselliklerinden daha çok keyif alamaz mı? Bir antitez olarak buna ne diyorsunuz?
– Varsa da çok fazla görmüyoruz böyle çiftleri! Yani cinselliği, ’tanıma’ faktörüne indirgemek mümkün değil. Çok sayıda başka etken var cinsellikte, genelleme yapamayız.
– Geç yapılan evliliklerde, cinsel hayat daha sağlıklı olur mu?
– Böyle bir kural da yok. Tam tersine, geç evlilik yapanların bir bölümü cinsel sorunları olan kişilerdir! Bir kısmı ise tam tersine cinselliği çok özgürce, coşku dolu yaşayabilir ama tek partnerli düzenli bir cinsel yaşamda güçlüklerle karşılaşır. O yüzden geç evlilik eşittir daha iyi cinsellik diyemeyiz.
– Peki erkek, çocuk doğuran karısını seksi bulur mu; bu bir efsane mi?
– Kesin hayır! Annelik kavramından tutun, bedendeki değişikliklere kadar bir sürü unsur devreye giriyor çünkü. Çocuk doğduğu andan itibaren karı-kocaların yaşamları alt üst oluyor. Cinselliği de çoğu zaman olumsuz etkiliyor bu.
KİMDİR?
Doç. Dr. Cem İncesu, Acıbadem Sağlık Grubu’nda hem psikiyatrist olarak çalışıyor, hem de Cinsel İşlev Bozuklukları Merkezi’nde görevli. Cinsel Eğitim Tedavi Araştırma Derneği’nin de (CETAD) kurucu üyesi.
