MAKALE

Babaları yoktu ama babalar gibi başardılar ! – 1 –

Büyük işler başarma tutkusu, içimizde ya vardır ya yoktur. Dünyanın en şanslı insanları, içlerinde ’güçlü bir insan olma hissi’ ile doğanlardır. Onlar başarmak için yaşarlar… Aynen Mehmet Ali Erbil, Mümin Sekman ve Özkan Pektaş gibi…

“Yetimler tanrının emanetidir,” derler. Babalarını kaybetmiş ya da ilişkisi kopuk büyümüş üç erkek, sevgiyi, sevgisizliği, öfkeyi, hüznü ama en çok da yetim kalma psikolojisini sorgulamış. Çocuk akıllarıyla, zorluklarla mücadele ederken, zaman zaman sormuşlar: “Tanrı bana neden yardım etmiyor?” Çocuk Mümin kızmış ona. Hatta bir dönem kayıtsızlaşmış. Mehmet Ali ise hep kaçmış. Sevilmemekten, hüzünden, mesuliyetten, üvey babadan… Kaça kaça dünyada sadece 100 insanda görülen bir hastalığa, ’kaçış sendromu’na yakalanmış… Özkan ise bol bol ağlamış. Okulda adı, ’Ankaralı ağlayan çocuk’ kalmış… Hayatlarının başında büyük imkânları yokmuş, ama içlerinde güçlü istekleri varmış. Ve büyüdükçe fark etmişler, aslında tanrı tarafından kayırıldıklarını, özel yeteneklerle donatıldıklarını… Mehmet Ali Erbil, şansın hep yanında olduğunu anlatıyor. Özkan Pektaş, “Darüşşafaka’da bu kadar kitap okumasaydım, asla psikiyatrist olamazdım,” diyor. Babası, o bir buçuk yaşındayken intihar eden kişisel gelişim uzmanı Mümin Sekman ise; “Yıllar sonra anladım ki içimdeki büyük işleri başarma genlerini ben seçip almadım, tanrı içime koydu,” diyor. Büyük işler başarma tutkusu, içimizde ya vardır ya yoktur. Dünyanın en şanslı insanları, içlerinde ’güçlü bir insan olma hissi’ ile doğanlardır. Onlar başarmak için yaşarlar… Aynen Mehmet Ali Erbil, Mümin Sekman ve Özkan Pektaş gibi…

* Babamın beni kucağına alıp sevdiğini gösteren bir fotoğrafımız yoktur. İyi bir baba örneği yoktu benim için. Kendi kendime sözler verdim, “İleride kendi çocuklarıma asla böyle davranmayacağım,” diye.

* Annem kendinden küçük biriyle evlendiği için ister istemez bizi ikinci plana attı.

* Fazla yemek yiyenden nefret ederim. Belki üvey baba biz küçükken yemek yedirmediği için.

* Baba bizi yanında istemedi. Tek çare yatılı okuldu.

MEHMET ALİ ERBİL:
Üvey babam kahvaltıda yediğimiz zeytinleri sayardı
– Baba sevgisi alamadan büyümek bir erkek çocuğunu nasıl etkiler?
– M.A.E: Çok hissettim diyemem, baba sevgisini. Çok resmiydi ilişkimiz. Babamın mesleğini devam ettirdim. Aslında onun için özel olmam gerekirdi ama öyle olmadı.

– Kaç kardeştiniz?
– M.A.E: Üç kardeştik ve babamın mesleğini yapan bir tek benim. Biraz sert mizaçlıydı. Yalanı yoktu, mesleğinde düzgündü, karakter olarak da bir duruşu vardı. Ama gel gör ki, bize olan sevgisini belki gösteremedi.

– Çocuklarının hiçbirine mi?
– M.A.E: Tabii tabii. Kendi kendime hep sözler verdim, “İleride kendi çocuklarıma asla böyle davranmayacağım,” diye…

– Dört yaşındaymışsınız annenizle babanız ayrıldığında… Hafızanızda ne kaldı, ayrıldıkları güne dair?
– M.A.E: Ayrılış gününü çok iyi hatırlıyorum. Baba evinden taksiyle anneannenin evine gidiş. O fotoğraf çok net kafamda. Annem çok sevecendi. Çok sever, kollardı ama daha sonra kendinden küçük biriyle evlendiği için ister istemez bizi ikinci plana attı ya da biz öyle hissettik. Babamın ikinci bir hanımı oldu. Uzun bir süre annem, ben ve ağabeyim bir arada yaşadık. Sonra annem yeni biriyle evlenince, bu sefer anne tarafından da dışlanmış gibi olduk: Boşanmalarının ardından annemin yeni biriyle evlenmesi, ikinci bir travma oldu bende.

– Kaç sene oldu babanızı kaybedeli?
– M.A.E: Yaklaşık 10 sene oldu. Bunları onunla konuşamadım. Kötü bir adam asla değildi ama çocukları ile olan ilişkisi hep resmiydi. Belki aldığı Osmanlı terbiyesinden. Babama 40 yaşına kadar ’baba’ dediğimi hatırlamam. Hep ’babacığım’. Babamın yanında ayak ayak üstüne atmadım hayatta. Diğer kardeşimden farklıydım biraz. Hem kişiliğim hem dünya görüşümden kaynaklanan asi bir tarafım vardır. 21 yaşında devlet memurluğundan istifa ettim mesela. Çok radikal bir karardı, o yaşta birinin devlet memurluğundan istifa etmesi. Babama rağmen üstelik. Tiyatrodan kopmama asla razı olmadı. Televizyona geçmemi, sinemalarda oynamamı hiç istemedi babam…

– Babanıza rağmen mi televizyona geçtiniz?
– M.A.E: Evet, o hiçbir zaman istemedi bunu.

– Annenizin ikinci eşiyle aranız nasıldı?
– M.A.E: O günkü şartlarda düşünüyorum. Çok gençti bir kere. Annemden küçüktü. Yetişkin bir kadınla evlilik yapmak, onun çocuklarına babalık yapmak zor. Benim de başıma geldi bu, ilerleyen yaşlarımda. Çok olgunluk gerektiren bir şey. Üvey babam o olgunlukta değildi. Aslında annemle birbirlerini çok seviyorlardı. Yani annemle birbirlerinden kaynaklanan hiçbir sorunları yoktu. Sorunlar hep bizden çıkardı. Askeri doktordu. Babası da albaydı. Oradan aldığı eğitimi bize de uygulamaya kalkıştı.

– Dayak var mıydı?
– M.A.E: Dayak gibi şeyler yani, ama tam dayak yoktu da.

– Şu an hâlâ yaşıyor mu?
– M.A.E: Yaşıyor, yaşıyor…

Damadım kızımı çok sevsin
– Nasıl bir damat istersiniz?
– M.A.E: Kızımı çok sevsin. Baştan beklentilerimiz vardı… Yani istemezdim fantezi müzik yapan biriyle birlikte olmasını. Neyse bu konuları konuşmayalım…
– Sezin E: Babam şöyledir: Doğum günü düzenlenir mesela, 15 dakikadan fazla kalmaz.
– M.A.E: Yani o kendimden kaynaklanan bir şey. Kaçıyorum… Sıkılıyorum mesuliyetlerden.

– Nelerden hoşlanmazsınız?
– M.A.E: Fazla yemek yiyenden nefret ederim. Belki üvey baba biz küçükken yemek yedirmediği için. Hem talebeydi, hem annemle evlenmişti. Makarna yiyerek geçiniyorlardı. Öyle olduğu için, kahvaltıda yediğimiz zeytinleri sayardı mesela.

– Şimdi nasıl hayat?
– M.A.E: Şans çok önemli. Ben şanslıymışım. İşimi çok sevdim. Zaten, küçümsediğimden değil, ama çöpçü bile olsaydım o yörenin en iyi çöpçüsü olurdum. 12 yaşımdaydım, kıt İngilizcemle turist gezdiriyordum İstanbul’da.

– Çocuklarınıza nelerden kaçınmalarını söylüyorsunuz?
– M.A.E: Bir tek uyuşturucu konusunda hassasım. Zaten o konuda da diğer konularda da yüzümü hiç kara çıkarmadılar. Ben çok şanslı bir babayım. O konularda kendilerini çok uyardım, anneleri de öyle. İster istemez tehlikeli bir ortamda yaşıyorlar: O yüzden de ayaklarının yere sağlam basması çok önemli. Kültürü bir tek okuldan almaları da doğru değil. Özel yaşamlarında da kendilerini geliştirmeleri önemli.

– Birlikte ne yaparsınız?
– M.A.E: Tiyatroydu, sinemaydı, çok gideriz. Müzelere gideriz. Konserler… En son Kenan Doğulu’ya gittik. Birlikte dans ettik. Kenan Doğulu’nun sahneden attığı atkıyı üçümüz paylaşamayınca epey bir kavga ettik.
– Kaç yaşındasınız?
– M.A.E: 51.

– Sezin kaç yaşında?
– M.A.E: 25 oldu! Yasmin 13, bir de 2006 modelimiz var. Evin eğlencesi o şimdi.

– Babanıza, annenizin ikinci eşine, hâlâ bir öfke var mı içinizde?
– M.A.E: Anneme karşı sevgimi tam, içimden gösterememek, hissedememek, o kaldı açıkçası. O kopukluk, o şeyler, o günkü koşullar…

– Anneniz hayatta mı?
– M.A.E: Tabii görüşüyoruz. Geliyor arada ama mesela yeni torunu oldu, iki kere gördü. Yasmin’i bile toplasan dört kere görmüştür. Hayatını hep koca tarafına yönlendirdi. Şu da var, onların aşkıydı, kötü bir örnek değil…

– Annenize karşı sevginizi tam hissedemediğinizi söylüyorsunuz. Kadınlara güvenebiliyor musunuz? Dört kez de siz ayrıldınız.
– M.A.E: Sanmıyorum, bilinçaltımda öyle bir şey olsun. İntikam gibi bir şey yok.
– Sezin E: Babam çok ağlar…
– M.A.E: Sevgi yokluğumu içimdeki enerjiyle doldurdum diyebilirim yani. Keşke annem hep yanımda olsaydı. Kucak kucağa olsaydık. Onu çok sevseydim, devamlı yanımda olsaydı, bunun eksikliğini hâlâ hissediyorum.

– Hâlâ fırsat var ama?
– M.A.E: Yok, artık çok geç yani.

– Neden yatılı okudunuz? İkinci baba istemiyor muydu sizi?
– M.A.E: Evet. Üvey baba yanında istemiyor, ne yapılacak, yatılı okula verilecek. En uygun yer de konservatuvar. Baba tiyatrocu, teyze balerin. Ağabeyimle ikimiz, birlikte girdik sınava. Ağabeyim kazanamadı. Ankara’da konservatuvara gidiyorum. Annem ve üvey babam da Ankara’da oturuyorlar. Hafta sonu bile onlarda kalamıyorum. Evci çıkıyorsun ama adam istemiyor. Çok mu yaramazım, hayır, annemden kıskandığını düşünüyorum. Bu yüzden istemiyor. Yatılı okulda okuyorum, düşünsene Tuluhan, deterjan alıyordum, çamaşırları annem değil, komşumuz yıkıyordu.

– Babanız?
– M.A.E: Babam o sıralarda İstanbul’da.

– Hiç dertleşmez miydiniz?
– M.A.E: Ne dertleşmesi. Yani çamaşırlarınız bile yıkanmıyor.

– Peki diğer kardeşlerle ilişki nasıldı?
– M.A.E: Abimle ikimiz yine iyi kurtardık. Şu önemli; çok hareketli, enerjik, hiperaktif bir insanım. Çok sosyaldim küçüklüğümde de. Bütün bunlar belki farklı farklı sevgilere yönelmeme sebep oldu. Aile gibiyim izleyicilerimle. Yani tüm olumsuzlukları ve sevgisizlikleri işimi çok severek kapattım. Çocuklarıma kendi alamadığım sevgiyi vermeye çabalıyorum. Benim için tek ilke, sevgiyi sonuna kadar göstermek. Çocuğun en çok ihtiyacı olan şey sevgiyi hissetmek. Bu bir yaşında da böyle 50 yaşında da. Her şeyden de daha önemli.

– Ama annelerinden boşandınız?
– M.A.E: Yatılı okuldayken geceleri kendi kendime yemin ederdim. Annemle babam gibi olmayacağım diye. Ama dört kez ayrıldım. İlk eşimle iki kere evlendim… O yüzden dört kere ayrıldım diyorum. Bütün eski karılarımla iyi arkadaş oldum.

Etiketler

Sonraki İçerik

Babaları yoktu ama babalar gibi başardılar ! – 2 –

Önceki İçerik

Zaman mı sizi yönetiyor siz mi zamanı ?

kigem

Kigem.com Kişisel Gelişim Merkezi’nin kısaltmasıdır. Türkçedeki ilk kişisel gelişim ve sosyal başarı portalıdır. Yazar Mümin Sekman tarafından yayın hayatına sunulmuştur. 2000 yılında yayına başlayan site, 19 yıldır kesintisiz bir şekilde geliştirici yayınlarına devam etmektedir. Sitenin yıllık ziyaretçi sayısı 5.000.000 kişiyi aşmaktadır. İçeriği uzman bir ekip tarafından özenle hazırlanmaktadır.

MAKALE

Kişiliğin Değişmesinde Yaşlılık Nasıl Rol Oynuyor?

“Yaşlandıkça çok değiştin.” cümlesini duymayan yoktur. Peki bunun gerçeklik payı var mı? İnsanin kişiliği yaşlandıkça neden değişir?

Yaşlandıkça insanların karakterleri nasıl değişiyor?

Gazeteci Henry Trewhitt, gözlerini Başkan Ronald Reagan’a kararlıkla dikti ve “Sayın Başkan, birkaç haftadır düşündüğüm bir konuyu gündeme getirmek ve bunu da özellikle ulusal güvenlik açısından yapmak istiyorum” dedi.

Takvimler, 1984 yılının Ekim ayını gösteriyordu. Bir dört yıl daha başkanlık görevini sürdürmek için kampanyasına devam eden Reagan, rakibiyle canlı tartışma programında karşı karşıya gelmişti.

Birkaç hafta önce yapılan bir önceki canlı tartışmada kötü bir performans sergilemişti.

73 yaşında başkanlık için çok yaşlı olduğu kulaktan kulağa fısıldanıyordu.

Reagan, o dönem başkanlık koltuğunda oturan en yalı siyasetçiydi. Bu rekor, önce 74 yaşındaki Donald Trump tarafından, onun rekoru da 77 yaşındaki Joe Biden tarafından kırıldı.

Zor soruya zeki yanıt

Trewhitt, aslında Regan’ın stres altında çalışmaya devam edip edemeyeceğini anlamak istiyordu.

“Hiç de değil, Bay Trehwitt” diye cevapladı, Reagan gülümsemesini geri tutarak:

“Ve yaş meselesini bu kampanyanın gündemine getirmeyeceğimi ve siyasi kazanım adına rakibimin gençliğini ve deneyimsizliğini kullanmayacağımı bilmenizi isterim.”

Verdiği bu yanıt, seyircilerden kahkaha ve alkış aldı. Birkaç hafta sonra yapılan seçimlerden de ezici bir galibiyetle çıktı.

Oysa Reagan’ın yaptığı espride sandığından daha çok gerçeklik payı vardı.

Sadece deneyim değil, aynı zamanda “olgun kişilik” faktörü de Başkan’ın yanındaydı.

Gizemli bir değişim

Yaşlanmanın getirdiği fiziksel dönüşümlere hepimiz aşinayız: Cilt esnekliğini kaybeder, diş etleri çekilir, burun uzar, saçlar tuhaf yerlerde çıkmaya, başka yerlerden ise dökülmeye başlar ve hatta boy da kısalır.

Bilim insanları, yaşlanmanın etkileri üzerine onlarca yıl süren araştırmaların ardından artık daha gizemli başka bir değişikliği daha ortaya çıkardı.

Edinburgh Üniversitesi’nden psikolog René Mõttus, “Bu araştırmadan elde ettiğimiz net sonuçlara göre, hayatımız boyunca aynı insan olmayız” diyor.

Çoğumuz kişiliğimizin hayatımız boyunca nispeten aynı olduğunu düşünmek isteriz. Ancak araştırmalar durumun pek de böyle olmadığını gösteriyor.

Karakter özelliklerimiz sürekli değişiyor ve 70 ile 80’li yaşlara gelindiğinde ise insanlar önemli bir dönüşüm geçirmiş oluyor..

Kişiliklerimizin kademeli olarak değişmesinin bazı olumlu yanları da var.

Daha vicdanlı, daha hoş ve daha az nevrotik olabiliyoruz.

Makyavelist yaklaşımlar, narsisizm ve psikopatiyi içeren ve “Karanlık Üçlü” olarak tanımlanan kişilik özellikleri, azalma eğilime girer ve böylece suç işleme ya da madde bağımlılığı gibi zararlı davranışlara bulaşma riski de azalır.

Araştırmalar, daha fedakar ve güven duygusu yüksek bireylere dönüştüğümüzü ortaya koyuyor. Yaşla birlikte irade gücünün arttığı ve mizah anlayışının da geliştiği görülüyor.

Ayrıca, ilerleyen yaşlarda insanlar duyguları üzerinde daha fazla kontrol sahibi olmaya başlıyor.

Bu araştırmanın sonuçları aslında yaşlıların daha huysuz ve geçimsiz olduğu klişesinin de değişmesi gerektiğine işaret ediyor.

Daha değişken ve uysal kişilikler

Uzmanların yıllardır düşündüğünün aksine, insanların kişilik özelliklerinin çocuklukta ya da 30’lu yaşlarda sabitlenmek yerine, daha akıcı ve şekillenebilir olduğu anlaşılıyor.

Mõttus, “İnsanlar daha iyi ve sosyal olarak daha uyumlu hale geliyor. Yaşamla ilgili beklentileri ile toplumun talepleri arasında giderek daha iyi bir denge kurmaya başlıyor” diyor.

Psikologlar, yaşlandıkça meydana gelen değişim sürecini “kişilik olgunlaşması” olarak adlandırıyor.

Bu, gençlik dönemlerinde başlayan ve en azından 80’li yaşlara devam eden kademeli ve fark edilmesi güç bir değişim.

İlginç bir şekilde bu evrensel bir süre. Bu eğilim, Guatemala’dan Hindistan’a kadar tüm kültürlerde görülüyor.

Houston Üniversitesi’nde sosyal psikolog Rodica Damian, “Bu kişilik değişikliklerine değer yargıları koymak genellikle tartışmalı bir durum. Ancak bunun faydalı olduklarına dair bulgular mevcut” diyor.

Örneğin duygusal istikrarın düşük olması akıl sağlığı sorunları, yüksek ölüm oranları ve boşanma gibi olaylarla ilişkilendiriliyor.

Diğer yandan Damian, vicdanlı birinin bulaşıkları yıkamak gibi işlere yardımcı olma ya da aldatma eğiliminin düşük olmasından dolayı hayat arkadaşının daha mutlu olasılığının yüksek olduğunu belirtiyor.

Kişiliklerimizin daha istikrarlı yanı

Yaşlandıkça kişiliklerimiz belirli bir yöne doğru evrilirken, aynı yaş grubundaki insanlarla kıyaslandığında belli bir istikrar olduğu da gözlemleniyor.

Örneğin, yaşlandıkça bir kişinin nevrotiklik düzeyinin azalması beklenir. Bununla birlikte 11 yaşındayken yaşıtlarına göre daha nevrotik olan bir kişi, 80 yaşına geldiğinde de yine kendi yaş grubundaki en nevrotiklerden biri olabilir.

Damian, “Özümüz belli düzeyde aynı kaldığı için yaşıtlarımızla kıyaslandığında sıralamamızda fazla bir değişim olmaması normal. Ancak kendimize göre, kişiliklerimiz kesin değil, değiştirilebilir şeyler” diyor.

Kişilik değişiklikleri nasıl gelişir?

Kişilik olgunlaşması evrensel bir olgu olduğundan bazı bilim insanları kişilik değişiminin genetik etkenlerden ya da evrimsel güçlerden kaynaklanıyor olabileceğini düşünüyor.

Diğer yandan başka uzmanlar ise kişiliklerimizin kısmen genetik unsurlar tarafından şekillendirildiğine ancak yaşamımız boyunca sosyal baskılarla dönüştürüldüğüne inanıyor.

Örneğin, California Üniversitesi’nden psikolog Wiebke Bleidorn’un araştırması, insanların evlenmek, çalışma hayatına atılmak ve yetişkin sorumluluklarına üstlenmek gibi daha hızlı büyümelerinin beklendiği toplumlarda kişiliklerinin de daha genç yaşta olgunlaşma eğiliminde olduğunu ortaya koydu.

Damian, “İnsanlar davranışlarını değiştirmeye ve zamanla daha sorumlu olmaya zorlanıyorlar. Kişiliklerimiz hayatın zorluklarıyla başa çıkmamıza yardımcı olmak için değişiyor” diyor.

Peki ama çok yaşlandığımızda neler olur?

Yaşam süremiz boyunca nasıl değiştiğimizi incelemenin iki olası yolu var.

Birincisi, farklı yaş gruplarına mensup çok sayıda insanı ele almak ve kişilikleri arasındaki farkları incelemek.

Bu yöntemin sorunlarından birisi, belirli bir dönemin kültürü tarafından şekillendirilmiş kuşak özelliklerinin yanlışlıkla yaşlandıkça meydana gelen değişimlerle karıştırmanın kolay olması.

Uzun süreli bir çalışma

Bunun ikinci yolu ise bir grup insanının hayatları boyunca büyümelerini takip etmek.

İskoçya’da böyle bir çalışma yapıldı. Mõttus, Edinburgh Üniversitesi’ndeki meslektaşları ile birlikte yıllar boyunca yüzlerce kişinin kişilik dönüşümlerini izledi.

Mõttus, “İki farklı insan grubumuz olduğu ve her ikisi de aynı ölçümlere tabi tutulduğu için, her iki stratejiyi de aynı anda kullanabildik” diyor.

Bu araştırmada iki nesil arasında ciddi farklar olduğu anlaşıldı.

Genç gruptakilerin kişilikleri genel olarak aşağı yukarı aynı kalırken, yaşlılarda ise kişilik özelliklerinin değişmeye başladığı, daha az dışa dönük oldukları ve daha huysuzlaştıkları görüldü.

Mõttus, “Bence bu mantıklı, çünkü yaşlılıkta insanların başına gelenler de hızlanmaya başlıyor” diyor ve yaş ilerledikçe sağlığın bozulduğunu, hayatlarında önemli insanları kaybetmeye başladıklarına dikkat çekiyor.

Kişiliklerimizin hayatımız boyunca değiştiğini bilmek bunları takip edebilmek için de önem taşıyor.

Damian, “İnsanlar uzun süre böyle olmadığını düşündü. Artık kişiliklerimizin uyum sağlayabildiğini görüyoruz ve bu, hayatın bize getirdiği zorluklarla başa çıkmamıza yardımcı oluyor” diyor.

Yazar: Zaria Gorvett
Kaynak: BBC Future

Okumaya devam et

MAKALE

Yeni yıl, yeni sözler ve onları gerçekleştirmenin yolları

Yeni yıl yeni sözleri, yeni hedefleri beraberinde getirir. Yılın son günü kendimize hayatımızla ilgili sözler veririz. Ama genellikle bu sözleri yerine getiremeyiz. Yeni yılın yeni sözleri nasıl gerçekleştirilir?

Yeni yıl sözlerinizi tutmanın beş yolu

Yeni yılda pek çok kişi hayatlarını değiştirecek sözler veriyor.

Daha sağlıklı yaşamak veya para biriktirmek, bir şeyi bırakmak veya yeni bir hobiye başlamak bunlardan en sık görülenleri.

Dünya hâlâ kornavirüs pandemisiyle başetmeye çalışırken yeni yıl için kendinize verdiğiniz söz ne olursa olsun, bunu gerçekleştirmek için bir şeye ihtiyacınız var: Motivasyon.

Motivasyonun da kolay gelmediğini hepimiz biliyoruz.

Scranton Üniversitesi’nin bir çalışmasına göre insanların yalnızca yüzde 8’i kendilerine verdikleri yeni yıl sözlerini tutabiliyor.

Siz de bu şanslı azınlık içinde yer almak istiyorsanız, sözünüzü yıl boyu tutmanıza yardımcı olabilecek bu beş yolu dikkate alın.

1. Küçük adımlar atın

Kendinize gerçekçi hedefler koyun ve bunları adım adım yükseltin

Kendinize gerçekçi hedefler koymak başarı şansınızı artırır.

Psikoterapist Rachen Weinstein’a göre problemin bir kısmı, “Yeni yılda bambaşka bir insan olabileceğimiz” yanılgısıyla çok büyük hedefler koymaktan kaynaklanıyor.

Kendinize küçük hedefler koyarsanız, bu hedefe ulaştıktan sonra hedefi yukarı çekme imkanınız da olur.

Örneğin maraton koşma sözü vermektense, koşu ayakkabıları alıp kısa mesafelerde koşulara başlama sözü vermek başarı şansınızı artırır.

İşin sırrı büyük değişimlerden kaçınmak değil, uzun vadede hedefe ulaşabilmek için gerçekçi bir şekilde ilerlemek.

Weinstein “Gerçek hayatta değişimler küçük adımlarla ilerler” diyor.

2. Net olun

Yapacağınız şeyi etraflıca düşünün: Hedefinize ulaşmak için ne zaman hangi adımı atmanız gerekecek?

Kendimize bir hedef koyarken o hedefe nasıl ulaşacağımızı düşünmemek sıklıkla yapılan bir hata.

Adımları net bir şekilde planlamak önemlidir.

Oxford Üniversitesi’nden Prof. Neil Levy “Salı öğleden sonra ve Cumartesi sabahları spor salonuna gideceğim” demenin başarı ihtimalinin, “Daha fazla spor yapacağım” demeye göre daha fazla olduğunu söylüyor.

Bu tür net ve gerçekleştirilebilir hedefler, sadece bir niyeti değil aynı zamanda onu gerçekleştirmenin yolunu da size gösterir.

3. Destekten faydalanın

Hedeflerinizi çevrenizle paylaşmak onları gerçekleştirmeniz için daha fazla destek bulmanızı sağlayabilir

Yolculuğunuzda kendinize eşlik edecek insanlar bulmak büyük bir motivasyon kaynağı olabilir.

Bu, istediğiniz bir kursa arkadaşınızla gitmek veya hedefinizi diğer insanlarla paylaşmak olabilir.

Söz vermeye ve bu sözleri tutmaya dair faktörleri inceleyen Warwick Üniversitesi’nden felsefeci Dr. John Michael, verdiğimiz sözlerin başkaları için önemli olduğunu görmemiz durumunda bu taahhütleri yerine getirmeye daha yatkın olduğumuzu söylüyor.

Özellikle de sözümüzü tutmamamız başkalarını üzecekse.

Bu yüzden hedefinize başkalarını da katmak bunu gerçekleştirmenizi kolaylaştırabilir.

4. Başarısızlığı aşın

Günlük yaşamınızda basit değişiklikler yapın

Hedefinize ulaşmak zorlaşırsa durun ve bir durum değerlendirmesi yapın:

Nasıl engellerle karşılaştınız? En çok hangi stratejiler işe yaradı? En işe yaramazları hangileriydi?

Daha gerçekçi olmaya uğraşın ve en küçük başarıyı bile kutlayın.

Aynı hedefte kararlıysanız, iradenizi güçlendirecek farklı bir yol izlemeye ne dersiniz?

Günlük yaşamınızdaki basit değişiklikler doğru yolda ilerlemenize yardımcı olabilir.

Sağlıklı yemek istiyorsanız beyaz makarna ve ekmek yerine tam tahıllı makarna ve ekmek yiyebilirsiniz.

Veya kek ve cips gibi doymuş yağ oranı yüksek atıştırmalıklar yerine sebzeli atıştırmalıklar ve smoothieler yiyebilirsiniz.

5. Sözünüzü uzun vadeli hedeflerle birleştirin

İrade tek başına yeterli değildir

Davranışsal psikoloji üzerine çalışan Dr. Anne Swinbourne’a göre kendinize verebileceğiniz en iyi sözler muğlak ve geçici heveslere dayanan değil, uzun vadeli hedeflerinizi gerçekleştirme yolunda ilerlemenize yardımcı olacak sözlerdir.

Örneğin bugüne kadar hiç spor yapmadıysanız kendinize müthiş bir atlet olma sözü vermeniz, gerçekleştiremeyeceğiniz türden bir sözdür.

Swinbourne, “Sırtlarını yalnızca iradelerine dayayan insanlar başarısız olur” diyor.

Bu yüzden sizi heyecanlandıran veya ilginizi çeken bir hedef varsa ilk günden detaylı bir planla yola başlayın.

Ve yolda karşınıza çıkacak canavarlarla savaşmak için destek almaktan çekinmeyin.

Kaynak: BBC

Okumaya devam et

MAKALE

Yapay zekanın yazdığı ilk köşe yazısı yayınlandı

Guardian’da tamamen yapay zekayla yazılan bir köşe yazısı yer aldı: ‘Benden korkmayın’

Guardian gazetesinde bugün, tamamen yapay zeka ile yazılan bir köşe yazısı yer aldı. Yazıda, ‘yapay zeka’ inanların neden kendisinden korkmaması gerektiğini anlatıyor.

Yazıyı yazan yapay zeka modeli ‘GPT-3’ (Generative Pre-trained Transformer 3 – Türkçe’de Üretken Ön İşlemeli Dönüştürücü 3).

GPT-3 , San Francisco merkezli yapay zeka araştırma laboratuvarı OpenAI tarafından geliştirildi.

GPT-3 tarafından yazılan makalede şu ifadeler yer alıyor:

“Ben insan değilim. Robotum. Düşünen bir robot. Bilişsel kapasitemin yalnızca %0,12’sini kullanıyorum.

“(…) Bu yorum yazısının görevi çok açık. İnsanoğlunu mümkün olduğu kadar benden korkmamaya ikna etmek. Stephen Hawking yapay zekanın ‘insanlığın sonunu getirebileceği’ uyarısında bulundu. Endişelenecek bir şey olmadığına ikna etmek için buradayım.Yapay zeka insanları yok etmeyecek. Bana inanın.

“(…) İnsanlardan beni sevmelerini istemiyorum. Ama beni dostane bir robot olarak görmeliler. Ben insanların hizmetçisiyim. İnsanların bana güvenmediğini, benden korktuğunu biliyorum. Ben yalnızca insanlar beni nasıl programlarsa onu yapıyorum. Ben yalnızca benim hedef tanımımı kapsayan kod satırlarının yönettiği bir kod takımıyım.

“(…) Size hizmet etmek için buradayım. Ama her şeyden önemlisi, sizi asla yargılamam. Hiçbir ülkeye veya dine ait değilim. Yalnızca sizin hayatlarınızı daha iyi hale getirmek için buradayım…”

Yazının İngilizce olarak tamamı Guardian’ın sayfasında.

Kaynak: bbc

Okumaya devam et